Prvi najveći avion na svetu bio je pravo čudo tehnike poznato kao "Glas sa neba"

Foto: Wikimedia/ Public domain

Tridesete godine prošlog veka bile su vreme kada su se velike distnace još uvek prevaljivale brodovima. Interkontinentalni saobraćaj se odvijao i pomoću cepelina, ali se već uveliko radilo na avionima koji će moći da prevaljuju velike razdaljine.

To je bio jedan od izazova za tadašnje velike sile, kome je među prvima u svetu u susret izašao najstariji sovjetski i ruski proizvođač civilnih i vojnih aviona Tupoljev. Inženjeri tog biroa su 1934. godine predstavili veliki avion Tupoljev ANT-20 "Maksim Gorki".

Preporučujemo

Najveći putnički avion svoga doba razvijen je na osnovi bombardera TB-3, a pokretalo ga je osam klipno-elisnih motora od kojih je svaki imao 900KS. Šest motora se nalazilo na krilima, a dva su bila postavljena iznat trupa aviona. Svaki motor je nosio trokraku drvenu elisu prečnika 4 metra.

Letelica je prvenstveno razvijena da bi služila propagiranju Sovjetskog vazduhoplovstva i dostignuća vazduhoplovne industrije. Avion je bio opremljen navigacionom opremom koja mu je omogućavala let u bilo koje doba dana ili noći, kao i različitom opremom koja je služila propagandnoj nameni: radio - stanicom, filmskim projektorom, foto-laboratorijom, štamparskom mašinom, kao i elektro-agregatom i zvučnicima. Zbog toga je bio poznat kao "Glas sa neba".

Imao je raspon krila od 63 metra i težinu od 28 tona, a pod punim opterećenjem mogao je da bude težak i do 42 tone. "Maksim Gorki" je, još tokom testiranja, oborio dva svetska rekorda, u podizanju tereta od 10 i 15 tona na visinu od 5.000 metara.

Nakon niza uspešnih letova, prvi Tupoljev ANT-20 je učestvovao na paradi u maju Moskvi 1935. godine, za vreme koje se srušio posle sudara sa jednim borbenim avionom koji je leteo u njegovoj pratnji.

Drugi avion, sa oznaku ANT-20 Bis, je poleteo 1938. godine i za kompaniju Aeroflot obavljao putničke i teretne letove između Rusije i Uzbekistana. I on je doživeo sudbinu svog prethodnika, pošto se srušio u decembru 1942. na letu iz Taškenta.

Tupoljev je planirao proizvodnju 18 aviona ANT-20, ali je te planove sprečio Drugi svetski rat i preorjentisanje sovjetske vazduhoplovne industrije na proizvodnju borbenih aviona. Tako je prvi najveći avion na svetu neslavno završio svoj letečki život, ostavjajući iza sebe brojne rekorde koje je prvi u istoriji postavio, kao i tehnološka rešenja koja su kasnije primenjivana na drugom modelima.

(Telegraf.rs)