Obeležena 101. godišnjica proboja Solunskog fronta na Zejtinliku

Foto: Dunja Savanović

Komemorativni skup povodom 101. godišnjice proboja Solunskog fronta, održan je danas na srpskom vojničkom groblju Zejtinlik u Solunu, u prisustvu zvaničnika iz Srbije i zemalja saveznica i građana iz svih krajeva naše zemlje i regiona.

Obeležavanje jednog od najslavnijih trenutaka srpske istorije počelo je pomenom koji su srpskim herojima služili sveštenici Grčke pravoslavne crkve, posle čega su vence na spomen kosturnici položili članovi delegacije Vlade Srbije i Vojske Srbije, zvaničnici BiH, članovi delegacije Grčke, Francuske, Velike Britanije i Italije, predstavnici udruženja boraca i njihovih potomaka.

Preporučujemo

Građane koji su pristigli iz svih krajeva Srbije i regiona, kako bi se poklonili senima slavnih predaka, ispred kapele na Zejtinliku sačekao je 91-godišnji Ðorđe Mihailović, koji je više od pola veka čuvar srpskog vojničkog groblja na Zejtinliku.

Taj posao je nasledio od oca Ðura i dede Sava Mihailovića iz Boke Kotorske, koji je bio dobrovoljac na Solunskom frontu.

Deda Đorđe - Odmor uoči polaganja venaca, Foto: Telegraf

Iako ga je 2014. godine na mestu čuvara zamenio Predrag Nedeljković, čika Ðorđe, kako ga od milja zovu, i danas posvećeno brine o srpskom vojničkom groblju na kome leži 8.000 srpskih boraca, od kojih je 6.000 u zajedničkoj spomen-kosturnici. On je treća generacija čuvara, ali pošto ima ćerku, ona nije mogla da ga nasledi, jer je to, ipak, kako navodi, muški posao.

ČAS ISTORIJE ČIKA ĐORĐA

Na Zejtinliku leži 21.000 boraca - 8.000 Francuza, 3.500 Italijana, 2.000 Engleza i 400 ruskih vojnika.

Čika Ðorđe nabraja da na Zejtinliku leže četiri srpska pukovnika, 10 potpukovnika, 15 majora, 50 kapetana, više od 100 poručnika...

I dalje čio, čiča Đorđe, Foto: Dunja Savanović

- Istorija piše da su saveznici probili Solunski front, ali to je uradila srpska pešadija i to za jedan dan. A za manje od dva meseca je završen rat - s ponosom priča čika Ðorđe koji je svoj čas istorije tradicionalno počeo izgovarajući stihove Vojislava Ilića Mlađeg ispisane na Zejtinliku:

"Neznani tuđinče, kad slučajno mineš pored ovog svetog zajedničkog groba, znaj, ovde su našli večno utočište najveći junaci današnjeg doba".

Brojne delegacije došle su na obeležavanje proboja, Foto: Dunja Savanović

Kako navodi, pronela se kroz srpske medije vest da je mrtav, a on se onda kao vaskrsli Lazar vratio da čuva groblje, našalio se čika Đorđe.

Počast palim srpskim ratnicima u proboju Solunskog fronta danas je odao i Nebojša Matejić iz Društva za negovanje tradicija oslobodilačkih ratova Srbije do 1918. godine, a čiji je pradeda, Radomir Matejić, sahranjen na Zejtinliku.

62.000 SRPSKIH VOJNIKA ODLUČILO SUDBINU RATA

Matejić ocenjuje da jedino u Srbiji postoji svest o značaju proboja Solunskog fronta i ulozi Srbije u tom istorijskom događaju koji je, ističe, bio presudan za okončanje Prvog svetskog rata.

- Čak je i nemački car Vilhelm Drugi rekao da je sramota da 62.000 srpskih vojnika odluče sudbinu rata. Za saveznike je Solunski front bio od drugorazrednog značaja. Više značaja su, što je razumljivo, pridavali zapadnom frontu, ali je istorija ''prevagnula'' na stranu Srbije - kaže Matejić.

Proboj Solunskog fronta počeo u zoru 14. septembra 1918. godine, a rezultat te operacije bili su kapitulacija Bugarske, Austro-Ugarske i Nemačke, oslobođenje Srbije, prelazak srpske vojske u prekodrinske krajeve i stvaranje Kraljevine Srba Hrvata i Slovenaca, koja je proglašena u Beogradu 1. decembra 1918. godine.

(Telegraf.rs / Tanjug)