Šta se krije iza priče o krateru Jezero, zbog kojeg je NASA proslavila malu opštinu u BiH

Foto: NASA/JPL-Caltech

Preporučujemo

Opština Jezero koja se nalazi nedaleko od Mrkonjić grada postala je preko noći svetska senzacija. Naime, Američka svemirska agencija (NASA) lansiraće sondu “Persiverens”, koja bi trebalo da sleti na Mars i to baš u krater koji je upravo dobio ime po toj opštini u Republici Srpskoj.

Prečnik kratera je oko 49 kilometara, a na osnovu podataka koji su prikupljeni sa letelica iz orbite smatra se da je u dalekoj prošlosti često bio plavljen, i sadrži deltu bogatu naslagama gline.

Ovaj krater prvobitno je predložen kao mesto sletanja Marsove naučne laboratorije (rovera Kjuriositi), ali nije odobran.

Zatim je došao predlog da bude mesto sletanja Rovera 2020, koji bi trebalo da bude lansirana sutra. Postoji mogućnost da je unutar kratera došlo do razvoja živih organizama, jer se smatra da je upravo u tamo dugo vremena postojalo jezero.

Naučnici pretpostavljaju da je za stvaranje delte bilo potrebno između milion i 10 miliona godina, a istraživači su u krateru, kao i u njegovoj okoloni pronašli minerale gline, što uliva nadu u pretpostavke da možda stvarno ima života na Marsu.

Kako su nastala jezera?

Istraživači Marsa otkrili su u jednom članku u martu 2015. godine kako je došlo do procesa stvaranja potpunog sistema jezera gde se nalazi krater nazvan po opštini u Republici Srpskoj.

Prema njihovim pretpostavkama, voda je ušla u krater najmanje dva puta. Na severnom i zapadnom kraju kratera postoje kanali koji su ga punili vodom, a na oba mesta postoji delta koja je nastala taloženjem materijala i nanošen je nizvodno.

Udarni krateri imaju određenu dubinu na osnovu svoje veličine, a u slučaju da je dubina manja znači da je došlo do taloženja materijala. Na osnovu sprovedenih kalkulacija pretpostavlja se da je debljina sedimenta u krateru oko jedan kilometar, i da je većinu tog taloga nanela voda kroz kanale.

Šta je cilj misije?

Glavni zadatak rovera 2020. godine jeste da otkrije da li su ikada postojali živi organizmi na Marsu. Rover bi trebalo da prikupi uzorke zemljišta koji bi se kasnije trebalo da budu transportovani na Zemlju korišćenjem posebne letelice.

Za spuštanje rovera potrebna je relativno ravna površina na području prečnika 19 kilometara, a da je ujedno bila izložena vodi u tečnom stanju tokom dužeg vremenskog perioda u prošlosti.

(Telegraf.rs)