U srcu Londona postoje dva grada. Jedan od njih se zove London, ali upravo on nije deo Londona

Tauerbridž u Londonu. U pozadini se vidi Grad London, odnosno jednostavno rečeno Siti. Foto: Pixabay.com

London je već više od dva veka jedan od najvećih gradova na svetu, čak je u periodu 1831—1925. bio i najmnogoljudniji. Danas se proteže na oko hiljadu i po kvadratnih kilometara, na prostoru na kojem živi preko osam miliona ljudi.

Preporučujemo

Ovaj politički, privredni, finansijski i kulturni centar sveta nesputano se već hiljadu godina razvija kao prestonica Engleske i potom Velike Britanije, ali zbog tradicionalističke prirode te zemlje krije jednu posebnu zanimljivost i kuriozitet.

Naime, kad kažemo „London“ mislimo na grad za koji pretpostavljamo da je pod jednom jedinstvenom administracijom kao i svaki drugi na svetu; no, ukorenjene engleske institucije pobrinule su se da to ipak ne bude tako.

Pre svega treba reći da postoji Unutrašnji London (eng. Inner London) kojeg okružuje Spoljašnji London (eng. Outer London). U pitanju je neformalno, statističko razgraničenje: Unutrašnji London čini jedanaest centralnih opština, dok je Spoljašnji sastavljen od dodatne dvadeset jedne. Ukupno, postoje trideset dve londonske opštine koje čine Širi London (eng. Greater London).

Vestminsterska palata u Londonu, parlament Ujedinjenog Kraljevstva. Foto: Tanjug/AP

Te trideset dve opštine Šireg Londona čine i Grofoviju Širi London, ali ne postoji znak jednakosti između grofovije Širi London i Šireg Londona u širem smislu, i to zato što u srcu tog grada postoji jedan poseban grad koji se proteže po teritoriji jedne druge grofovije. Taj grad, odnosno grofovija, jeste London. Zvanično: Grad London (eng. City of London).

Tako London kao Grad nije administrativni deo grada Londona i stoga nije deo Grofovije Širi London (iako jeste deo Šireg Londona u širem smislu, budući da je njime u potpunosti okružen), ali se graniči sa jednim drugim gradom koji to jeste. U pitanju je Grad Vestminster, koji administrativno pripada Grofoviji Širi London i smatra se opštinom Unutrašnjeg Londona.

Tako zapravo imamo situaciju da grad London u svom srcu ima Grad London, koji nije deo Londona, i Grad Vestminster, koji to jeste. Sam Grad Vestminster je opština sa statusom grada koja se nalazi zapadno od Grada Londona te istočno od Kraljevske opštine Kensington i Čelsi, i koja obuhvata veći deo takozvanog Vest-enda. Grad Vestminster je srce Unutrašnjeg Londona, centar centra, u kome ćete naći Bakingemsku palatu, Vestminstersku palatu u kojoj se nalazi parlament, Dauning strit koji je sedište vlade, Oksford strit, Ridžent strit, Pikadili, Bond strit, Soho.

Grad London, sa druge strane, kojeg najčešće jednostavno zovu Grad odnosno Siti (eng. City), proteže se na površini od jedne kvadratne milje, zbog čega ga zovu i „Kvadratna milja“. U pitanju je finansijski centar Ujedinjenog Kraljevstva, zbog čega reč „Siti“ ima isto značenje kao i „Vol strit“.

Bakingemska palata u Londonu zvanična je rezidencija britanskog monarha. Foto: www.pixabay.com

Gradonačelnik Londona nema ingerencije na toj kvadratnoj milji: na čelu organizacije koja se kolokvijalno naziva „Korporacija Grada Londona“ a zvanično „Gradonačelnik i narod i građani Grada Londona“, nalazi se čovek koji nosi zvanje „Lord gradonačelnik Grada Londona“. Gradonačelnik Londona (trenutno Sadik Kan) i Lord gradonačelnik Grada Londona (trenutno Čarls Bouman, 690. po redu; položaj uspostavljen 1189. godine, od 1215. ne imenuje ga kralj već bira Gradska većnica, titulu lorda nosi od 1354. godine) tako su dve odvojene funkcije koje ne obavlja isti čovek.

Prema tome, da sumiramo još jednom: imamo Širi London, koji se proteže po teritoriji Grofovije Širi London, koja se sastoji od trideset dve opštine; jedna od njih je Grad Vestminster, koji se graniči sa Gradom Londonom, koji je trideset treća opština Šireg Londona ali nije deo istoimene grofovije već je zasebna grofovija, najmanja u Engleskoj.

Interesantno je za kraj reći i to, da se sve do 1888. godine u široj upotrebi reč „London“ koristila samo za Grad London. Tada je obrazovana Grofovija London koja je obuhvatila grad London oko Grada Londona, koji je ostao do dana današnjeg posebna grofovija.

Prilično komplikovano, ali takve stvari su se mogle naći i drugde: moderni Prag se recimo razvio spajanjem nekoliko različitih gradova koji su postojali u neposrednoj blizini jedan drugog, Budim i Pešta su bili dva odvojena grada do 1873. godine kada su spojeni a novoj prestonici dato ime Budimpešta, a čak je i Beograd sve do odlaska Turaka imao Grad (odnosno tvrđavu) i varoš oko Grada kao zasebnu administrativnu jedinicu.

VIDEO: Evo kako se u Engleskoj objavljuje rođenje princa

(P. L.)