Srpska reka umire pred očima ljudi: Ekolozi upozoravaju, ako se ovako nastavi, nestaće sve

Njegov simbol i žila kucavica, reka Ibar od velikog je značaja za grad Kraljevo i njegove stanovnike. Ipak, bez obzira na njenu važnost i neophodnost poslednjih godina svedočimo tužnim i ružnim slikama sa njenog vodotoka. Očuvanje biodiverziteta ove reke jedan je od najvažnijih ciljeva ekoloških udrruženja, lokalne samouprave ali i resornog ministarstva.

"Kada govorimo o biodivezitetu reke Ibar, moramo da ga posmatramo iz više aspekata, posmatajući ne samo riblji fond, već posmatajući i biljni i drugi životinski svet koji se tu nalazi. Ako govorimo o nekim vrstama koje su pod posebnim režimom zaštite, možemo izvesti vidru koja je tu u tim područjima, ali i određene vrste u gornjem toku Ibra, kao što su mladica i pastrmka, kojih je nekada bilo u ovom kraju, ali sada ih mnogo manje" kaže za RINU inženjer šumarstva Milan Žarković.

Preporučujemo

Ističe da su najveći pritisci na rečni ekosistem industrijsko zagađenje, otpadne vode, eksploatacija šljunka, ali i klimatske promene.

"Kada govorimo o pritiscima na biodiverzitet reke Ibar, moramo da ih sve zajedno posmtaramo jer svi imaju uticaj i svoja negativna delovanja. Jedan od važnijih aspekata je zagađenje otpadom iz industrijskih zagađenja, kao i komunalnim otpadom koji se nalazi na obalama samih reka, koji pogotovo u periodu visokih voda donosi jednu veoma ružnu sliku otpada koji pluta rekom i koji se kasnije opet negde taloži ili nosi, a teško se sakuplja" ističe Žarković.

Zagađenje reke ima sve sve fatalnije posledice po reku Ibar, a tokom poslednjih godina može se primetiti u određenom periodu godine da vodostaj dostiže izuzetno nizak nivo. To pre svega utiče na zagrevanje vodotoka.

"Kad se vodotok zagreva preterano, određene biljne vrste mogu da remete biodiverzitet, čak postoje neke invazivne vrste koje se pojavljuju u reci i one mogu da remete kasnije i sam riblji fond, ali i onaj način ishrane kojim se riba nekada hranila. Ona sada prelazi na druge, alternativne oblike ishrane" ističe inženjer.

Zavod za javno zdravlje vrši analizu vode u reci Ibar na samoj gradskoj plaži i prema poslednjim informacijama rezultati su ohrabrujući. Ipak mnogo truda se mora uložiti kako bi u godinama koje dolaze reka Ibar bila prepoznatljiva po svojoj čistoći i lepoti, a ne po zagađenosti. Žarković ističe da je jako važno da se fakulteti i instituti uključe ozbiljnije u rešavanje ekoloških problema uz lokalnu samoupravu i resorno ministarstvo.

"Nacionalne strategije za očuvanje diverziteta postoje. Da li postoje konkretno za reku Ibar, mislim da ne postoje. Mislim da su napravljene na nivou voda, a svakako su vode značajan resurs u našem području, pogotovo u području Kraljeva. Prvenstveno i te pritoke koje se nalaze u okviru reke Ibar, koje su veoma značajne, kao što su Ribnica, Lopatnica i Studenica — tri veće pritoke koje su i migratorni putevi određenih vrsta riba koje su i mrestište, i one su pod određenim režimom zaštite i na nivou republike i na nivou ribolovnih područja" dodaje Žarković.

Presudna uloga je i uloga građana kod kojih mora biti razvijena ekološka svest, a jako važni su i volonteri koji organizuju akcije čišćenja reka Ibar i njegovih pritoka.

"Građani pojedinci i udruženja građana mogu da pomognu puno u očivanju biodiverziteta reke Ibar. Jedna stvar koju možemo da napomenemo jeste da te aktivnosti koje su volonterske mnogo pomažu, jer u principu taj volonterizam je dosta slabo bio zastupljen u poslednje vreme. Međutim, vidim da postoje određene organizacije koje sve češće deluju. Primećuje se među mladima taj volonteristički duh, koji je veoma važan, vidno je počeo da se razvija i postoje određene akcije čišćenja obala reka koje svakako mogu da pomognu u velikom delu svemu tome. Ono što je važno — ako uspemo da razvijamo na pravi način taj odnos građana prema rekama, prema prirodi, možemo da razvijamo kasnije i bolje društvo" poručuje Žarković.

(Telegraf.rs/RINA)