"Važno je rano otkrivanje!" Danas se obeležava Svetski dan borbe protiv side: Poznato kakvo je stanje u Srbiji

Epidemiolog u Institutu za javno zdravlje "Dr Milan Jovanović Batut" Zoran Milosavljević rekao je danas povodom Svetskog dana borbe protiv side da je u Srbiji dostupna savremena terapija koja omogućava osobama zaraženim HIV-om da žive normalan život, ali je napomenuo da je za njenu uspešnost važno testiranje, kako bi se infekcija otkrila što ranije.

"U Srbiji je dostupna savremena terapija. Od prošle godine mi imamo sve grupe lekova koji su savremeni, a pored toga imamo i dostupnu prevenciju, odnosno, preekspozicionu profilaksu kao i postekspozicionu profilaksu koja se koristi posle nebezbednog seksualnog odnosa", izjavio je Milosavljević za Tanjug.

Preporučujemo

On je naglasio da se dobrovoljnim savetovanjem i testiranjem infekcija može otkriti rano, što je važno jer se započinjanje antiretroviralne terapije, kojom se ova infekcija tretira, preporučuje što ranije.

"U tom slučaju osobe koje imaju HIV žive normalan životni vek, jer je to danas bolest koja je hroničnog karaktera i koja se može držati pod kontrolom", dodao je Milosavljević.

Prema podacima, kako kaže, u Srbiji je u 2025. godine zaključno sa 24. novembrom šest osoba, nažalost, preminulo od AIDS-a i pored dostupnosti savremene antiretroviralne terapije.

U istom periodu, Batut beleži novootkrivenu infekciju HIV-om kod 99 osoba a, kao i prethodnih godina, u većini su u pitanju muškarci, odnosno 95 osoba muškog pola i četiri žene, naveo je Milosavljević.

On je rekao da je glavna uzrasna grupa u kojoj su se pojavljivali slučajevi u 2025. godini od 30 do 39 godina, a zatim od 20 do 29.

"Podaci su slični kao i od prethodnih godina. Najveći broj prenosa, odnosno, transmisija HIV-a je seksualnim putem i to u grupi muškaraca koji imaju seks sa muškarcima, skoro 64 odsto. Tu je i heteroseksualna transmisija, tako da je ukupna seksualna transmisija sa poznatim načinom prenosa 98 odsto", ističe Milosavljević.

Samo je jedna osoba, kako je naveo, tokom 2025. godine zaražena injektiranjem droga, što pokazuje da epidemija ostaje koncentrisana u populaciji muškaraca koji imaju odnose sa muškarcima.

Naglašavajući važnost ranog otkrivanja za uspešnost lečenja HIV-a, Milosavljević je podsetio da je u Srbiji testiranje dostupno i anonimno.

"Na današnji dan ljudi se, po tradiciji, češće testiraju, ali bi češće testiranje trebalo raditi tokom cele godine, znači ne samo 1. decembra, upravo zbog značaja poznavanja svog HIV statusa, pokretanja terapije ukoliko je HIV infekcija prisutna, ali takođe i dobijanja saveta u vezi sa prevencijom za budućnost", napomenuo je on.

Milosavljević je podsetio da je dobrovoljno savetovanje i testiranje dostupno tokom cele godine u mreži zavoda i instituta širom Srbije, kao i u Beogradu u Gradskom zavodu za javno zdravlje, u savetovalištu Studentske poliklinike, kao i u drop-in centrima nevladinih organizacija koje se bave ovom temom.

On je, takođe, naglasio da je u Srbiji dostupnost preekspozicione profilakse upotpunjena i Vodičem dobre prakse za lečenje HIV infekcije, koji je Ministarstvo zdravlja objavilo ove godine, a čiji je sastavni deo protokol prevencije kod HIV negativnih osoba.

"Ministarstvo zdravlja Republike Srbije objavilo je vodič za lečenje HIV infekcije u kojem se takođe nalazi deo koji govori i o prevenciji HIV infekcije. Ovaj vodič je, u stvari, namenjen kako kolegama, lekarima i medicinskom osoblju, tako i generalnoj populaciji koja se može upoznati sa dostupnošću različitih vrsta terapije u Srbijim i načina prevencije koji postoje kod nas", istakao je Milosavljević.

Prema zvanično dostupnim podacima, u Srbiji je tokom 2025. godine kod 60 osoba infekcija otkrivena u asimptomatskoj fazi bolesti, dok je AIDS zabeležen kod 16 osoba.

Podaci Batuta govore da su, od početka epidemije 1985. godine, pa zaključno sa 24. novembrom 2025, u Srbiji registrovane 5.002 osobe inficirane HIV-om, od kojih je 2.288 osoba obolelo od AIDS-a.

(Telegraf.rs/Tanjug)