U slini voštanih crva otkriveni enzimi koji razgrađuju plastiku

Istraživači su ustanovili da dva enzima identifikovana u slini ovih gusenica brzo i na sobnoj temperaturi razgrađuju polietilen

Foto: Profimedia

Enzimi iz sline voštanih crva, larvi moljaca koji jedu pčelinji vosak za izgradnju saća, sa lakoćom razgrađuju jednu od najčešćih vrsta plastike koja se koristi globalno, što otvara put borbi protiv zagađenja plastikom, rezultati su studije objavljeni u časopisu Nature Communications.

Istraživači su ustanovili da dva enzima identifikovana u slini ovih gusenica brzo i na sobnoj temperaturi razgrađuju polietilen, plastiku koja se najviše koristi u svetu i koja najviše doprinosi ekološkoj krizi.

Od 400 miliona tona plastike, koliko se, prema procenama  , proizvede svake godine, otprilike trećinu čini polietilen. Najviše je ima u petrohemiji, jer su jednostavni i jeftini za proizvodnju, a najviše se koriste za pakovanje.

Studija se temelji na nalazima istraživača iz 2017. po kojima su voštani crvi u stanju da razgrade polietilen, premda tada nije bilo u potpunosti jasno na koji način sićušnim insektima to uspeva.

Sada su naučnici i to otkrili, a reč je o enzimima, koje proizvode živi organizmi koji pokreću biohemijske reakcije.

Da bi se plastika razgradila, kiseonik mora da prodre u polimer ili plastični molekul. To je značajan početni korak koji se naziva oksidacija. Naučnici su ustanovili da su enzimi oksidaciju izveli u samo nekoliko sati i da pritom nije bilo potrebe za prethodnom obradom, poput primene toplote ili zračenja.

- Ovo saznanje menja razumevanje biorazgradnje plastike - rekla je molekularni biolog i pčelar amater Federika Bertokini iz španskog Nacionalnog istraživačkog veća (CSIC), koja je vodila studiju.

Plastika je napravljena od polimera koji su teško razgradivi i sadrže aditive koji im povećavaju trajnost, što znači da može ostati netaknuta godinama, decenijama, pa čak i stolećima.

- Karakteristike koje plastiku čine jedinstvenim i korisnim materijalom istovremeno stvaraju jedan od najvećih problema ovoga veka - rekla je Bertokini.

Objasnila je da je na ideju za istraživanje došla kada je čistila košnice koje su bile pripremljene za zimu, a larve su napravile kolonije u saću. Pošto je očistila košnice, stavila je larve u plastičnu vrećicu i nedugo nakon toga videla je da je kesa puna rupa.

- Pitanje je bilo jedu li je larve ili je došlo do nekog hemijskog procesa. Proverili smo sve u laboratoriji i otkrili da je polietilen oksidirao - pojasnila je.

(Telegraf.rs)