Zagonetno otkriće u pećini, staro 64.000 godina, navodi naučnike da preispitaju sve što znamo o poreklu čoveka

Novootkrivena pećinska umetnost ukazuje da su neandertalci bili sposobni za simboličko izražavanje, mnogo pre nego što su moderni ljudi stigli na kontinent.

Istraživači su identifikovali otiske ruku, geometrijske obrasce i linearne motive u tri pećine u Španiji, a koji datiraju od pre više od 64.000 godina, prenosi Daily Mail.

Preporučujemo

Pažljivo raspoređeni šabloni

Ova umetnička dela starija su najmanje 22.000 godina od najranije poznate pećinske umetnosti Homo sapiensa, što znači da su njihovi tvorci bili neandertalci, a ne moderni ljudi.

Umetnost obuhvata pažljivo raspoređene šablone, izrađene nanošenjem pigmenta preko ruku, zatim geometrijske znakove, različite slojeve boje i linearne motive utisnute u pećinske površine.

Najnovije otkriće dovodi u pitanje dugogodišnje pretpostavke da su simbolička umetnost i apstraktno mišljenje bile isključivo karakteristike modernog čoveka, smatraju istraživači.

Zalazili u duboke pećine

Umetničke aktivnosti neandertalaca su otkrivene i u pećini La Roche Cotard u Francuskoj, gde su dokumentovani tragovi prstiju na mekim površinama - uključujući talasaste, paralelne i zakrivljene linije.

Tamo su neandertalci lomili stalaktite na delove jednake dužine i od njih “gradili” veliku ovalnu strukturu, na čijem su vrhu palili vatru - što predstavlja ranu formu instalacione ili ambijentalne umetnosti, daleko iznad praktičnih ili sklonišnih svrha.

Ova otkrića ukazuju da su neandertalci zalazili u duboke podzemne prostore, verovatno zbog simboličkih, ili ritualnih razloga.

Koegzistencija s modernim ljudima

Neandertalci su živeli na prostoru današnje Španije i Francuske stotinama hiljada godina, a rani dokazi ukazuju na njihovo prisustvo još pre više od 300.000 godina.

Koegzistirali su s modernim ljudima u Francuskoj i severnoj Španiji, u periodu pre 42.500 i 40.000 godina, nakon čega su nestali iz fosilnih zapisa tog područja.

Decenijama su arheolozi raspravljali da li su neandertalci posedovali kognitivne sposobnosti potrebne za simbolično ili umetničko ponašanje. Iako su postojali dokazi da su koristili pigmente, izrađivali nakit i oruđe, ideja da su zalazili duboko u pećine kako bi stvarali trajnu umetnost dugo je bila predmet sporenja.

Jasan zaključak

Profesor Pol Petit sa Univerziteta u Daramu napisao je za časopis The Conversation:

“Bio sam deo tima koji je datirao umetnost u tri pomenute španske pećine, a dokazali smo da su otisci ruku, tačkasti motivi i slojevi boje morali biti stvoreni pre više od 64.000 godina”.

Te slike prethode dolasku modernih ljudi (Homo sapiensa) na Iberijsko poluostrvo za najmanje 22.000 godina.

“Kako je srednjopaleolitska arheologija - tipična za neandertalce - zastupljena u sve tri pećine, najjednostavnije objašnjenje koje se uklapa u datiranje jeste da su autori bili upravo neandertalci“, navodi se.

Nema figuralne umetnosti

Novo otkriće ima ogromne implikacije za razumevanje ljudske evolucije, jer sugeriše da su kognitivne sposobnosti potrebne za stvaranje simbolične umetnosti, apstraktno mišljenje, planiranje i zamišljanje apstraktnih koncepata postojale i kod neandertalaca, a ne samo kod modernih ljudi.

Istovremeno prkosi tradicionalnoj teoriji o “kulturnoj eksploziji gornjeg paleolita”, koja je isključivo modernim ljudima pripisivala sofisticirano simboličko ponašanje, navodi se.

Iako do sada otkrivena umetnost neandertalaca nije figuralna (nema prikaza životinja ili ljudi), namerna priroda oznaka jasno pokazuje plansku umetničku praksu.

Raspored linearnih motiva, šablona i tragova prstiju ukazuje na “razmišljanje i osećaj za dizajn”.

Naučnici smatraju da je ovo tek početak, jer su duboke pećine teško pristupačne, a metode datiranja veoma složene. Veruje se da će dalja istraživanja otkriti još primera umetničke aktivnosti neandertalaca.

(Telegraf.rs)