Treći kineski nosač aviona krenuo u prvu plovidbu: Fudžijan testira svoje sisteme

Pu Haiyang

Najnoviji kineski nosač aviona, Fudžijan, isplovio je iz Šangaja u pravcu Istočnog kineskog mora, na svoju prvu plovidbu tokom koje će biti izvršene provere sistema, javlja CNN.

Preporučujemo

Najveći i najnapredniji nosač, sa deplasmanom od 80.000 metričkih tona nadmašuje dva prethodna nosača: Šandong (66.000) i Liaoning (60.000 metričkih tona deplasmana).

Izgradnja ovog plovila trajala je šest godina u brodogradilištu Džiangnan. Prvi put je testiran 2022. godine, kada je isprobavao pristajanje u luku, nakon čega su otpočeli radovi na opremanju i podešavanju ugrađene opreme.

Tanjug/AP

Ključna prednost Fudžijana u odnosu na druga dva operativno aktivna nosača aviona je što on poseduje elektromagnetni sistem za katapultiranje vazduhoplova, što mu omogućuje da lansira veće i teže avione. Druga dva nosača imaju "skakaonicu" (kao ruski nosač aviona Admiral Kuznjecov) - pistu čiji je kraj uzdignut.

Bivši direktor operacija u Zajedničkom obaveštajnom centru Pacifičke komande SAD, Karl Šuster, rekao je za CNN da je ovo "značajan korak Kine ka razvoju kapaciteta za projektovanje pomorske vazduhoplovne moći na okeanu".

Foto: IMAGO / imago stock&people / Profimedia

Istovetni elektromagnetni sistem postavlja Fudžijan u isti nivo sa najnovijim nosačem aviona Ratne mornarice SAD (US NAVY) - USS Džerald R. Ford. Deset starijih američkih nosača klase Nimic oslanjaju se na klasične sisteme katapultiranja.

Ipak, američki nosači ostaju veći i jači: Svi koriste nuklearno gorivo, što im praktično daje mogućnost neograničene plovidbe, dok Fudžijan pokreće konvencionalno gorivo, pa mora da pristane u luku ili uz tanker na otvorenom moru kako bi se dopunio.

Foto: Terje Pedersen / AFP / Profimedia

USS Džerald R. Ford (na slici iznad, op. aut.) ima deplasman od 100.000 metričkih tona, dok nosači klase Nimic imaju 87.000 metričkih tona. Fudžijan će, na osnovu procena Centra za strateške i međunarodne studije (Center for Strategic and International Studies - CSIS - američki "think-tank" sa sedištem u Vašingtonu), moći da "ponese" 60 aviona, dok američki nosači imaju kapacitet od oko 75 letelica.

Američki nosači takođe imaju veći broj katapulta, dužu pistu na palubi i više dizalica. Sve zajedno, to im daje prednost u brzini lansiranja aviona: od podizanja letelice iz hangarskog dela broda, do njegovog poletanja.

Šuster očekuje da će probna plovidba Fudžijana trajati do šest dana i da tokom tog perioda verovatno neće biti poletanja sa palube:

"Testiraće radare, opremu za komunikaciju, ali prilikom prve plovidbe proverava se integritet trupa, pogonski i inženjerski sklop, jer su to ključni segmenti", rekao je Šuster.

Foto: Tanjug/AP

Analitičari koje citira CNN očekuju da će probne plovidbe trajati oko godinu dana, što praktično znači da će Fudžijan biti uveden u naoružanje (flotu Kineske narodno-oslobodilačke armije) tek sledeće godine, ako ne i početkom 2026. Šandong je imao devet probnih isplovljavanja pre nego što je postao operativan, a Liaoning - deset.

Kako bilo, Fudžijan će, kada se pridruži floti, postati zaštitni znak najveće svetske mornaričke sile sa više od 340 operativnih ratnih brodova.

Li Yun

Novinari kineskog provladinog glasila Global Times najavili su u martu da bi gradnja četvrtog nosača aviona mogla da počne "veoma skoro". Ovo je potvrdio politički komesar Kineske narodno-oslobodilačke armije Juan Huaži, koji je rekao da će tada biti poznato i da li će Kina otpočeti razvoj prvog nuklearnog nosača.

Tri nosača aviona klase Ford trenutno se grade za potrebe američke ratne mornarice: Džon F. Kenedi, Enterprajz i Doris Miler.

(Aero.rs)