65 godina od početka gradnje Novog Beograda (FOTO)

Opština Novi Beograd 11. aprila obeležava svoj dan kao uspomenu na početak gradnje ovog naselja na levoj obali Save. Tim povodom u zgradi Opštine biće organizovana svečana akademija, na kojoj će biti dodeljene i zahvalnice klubovima, organizacijama i pojedincima koji su svojim radom doprineli afirmaciji Novog Beograda.

Prvi istorijski pomen ljudskog naselja na teritoriji današnjeg Novog Beograda pronađen je u knjizi iz 1713. "Kruševski pomenik", koji beleži postojanje srpskog naselja po imenu Bežanija najranije 1512. Tokom 18. veka stanovnici Bežanije su bili isključivo Srbi, ali je, nakon povlačenja Turaka, novi osvajač Austrija podsticala naseljavanje Nemaca, Mađara i Hrvata.

Prvi urbanistički planovi koji su planirali širenje Beograda na levu obalu Save napravljeni su 1923, ali ih je nedostatak sredstava i ljudstva da se isuši močvarni teren odložio na neodređeno vreme. Na Bežaniji je 1924. izgrađen aerodrom, dok je fabrika Rogožarski izgrađena 1928.

Godine 1934. planovi su prošireni na izgradnju urbanog jezgra koji će povezivati Beograd i Zemun. Takođe, podignut je most preko Save i uspostavljena je tramvajska linija koja je spajala Beograd i Zemun. Sagrađen je i zemunski aerodrom. Godine 1938. podignut je kompleks zgrada mesnoj zajednici Staro sajmište. Na površini od 15.000 km2 su se održavali sajmovi i izložbe čiji je cilj bio da pokažu ekonomski razvoj Kraljevine Jugoslavije.

Tri godine nakon završetka Drugog svetskog rata, 11. aprila 1948. izgradnju Novog Beograda započele su omladinske radne brigade. Zgrade su nicale jedna za drugom, a 1952. je osnovana opština Novi Beograd, a 1955. opština Bežanija je pripojena Novom Beogradu.

Godinama je Novi Beograd bio najveće gradilište u Socijalističkoj Federativnoj Republici Jugoslaviji i izvor velikog ponosa za komunističke vlasti koje su nadgledale taj projekat.

Pre nego što je sama izgradnja počela, teren je izravnan peskom iz Save i Dunava kako bi se isušilo močvarno zemljište i podigao nivo zemljišta izvan domašaja poplava i podzemnih voda. Samo tokom prve tri godine igradnje, više od 100.000 radnika i inženjera iz cele Jugoslavije je radilo na izgradnji.

Radnici nisu imali potrebnu mehanizaciju, pa je mešanje betona i nošenje peska rađeno ručno, dok su konjske zaprege korišćene samo za dizanje izuzetno teškog tereta.

Jedna od prvih završenih zgrada bila je Palata federacije, danas Palata "Srbija", koja je obuhvatala 75.000 km2 korisne površine.

Prve zgrade za stanovanje su bili paviljoni blizu Tošinog bunara. Kompleks Studentskog grada je izgrađen u isto vreme da bi se zadovoljile stambene potrebe studenata rastućeg Univerziteta u Beogradu koji su dolazili iz svih delova Srbije.

Za potrebe učesnika Univerzijade 2009. u Beogradu se gradi Univerzitetsko selo "Belvil", koje će nakon završetka ove manifestacije biti prodato. Opština se danas prostire na 4.074 hektara, a prema popisu iz 2002. godine na njoj živi 217.773 stanovnika.

(M. S. / Izvori: wikipedia.org, novibeograd.rs)