Ovo je srpski Notr Dam: Ušuškana u srcu Banata, svojim moćnim zvonicima dominira ravnicom i čuva pravo blago (FOTO)

Katedrala svetog Gerharda od Sagreda nalazi se u Vršcu. To je najveća rimokatolička crkva u Srbiji a bila je druga po veličini u Jugoslaviji, odmah posle zagrebačke katedrale. Zanimljivo je da ova građevina nikada nije bila sedište biskupa, ali je proglašena katedralom zbog svog impozantnog izgleda.

Velelepni rimokatolički hram, posvećen Sv. Gerhardu, zidan je od 1860. do 1863. godine i danas predstavlja jedan od najreprezentativnijih objekata u gradu.

Preporučujemo

Projekat se do detalja oslanja na srednjevekovnu gotičku kulturu. Enterijer crkve bogato je opremljen izrezbarenim nameštajem, ukrašen zidnim i oltarskim slikama, vitražima i skulpturama. Glavnu oltarsku palu je 1863. naslikao profesor bečke Akademije Peter Johan Gajger.

FOTO-UBOD: Sivi oblaci nadvili su se nad Panonskom ravnicom. Usledila je velika borba sa suncem, pred nama je sjajan vikend

Bogato je opremljena a detalji dekoracije su izraženi uglavno tek u višim zonama tornjeva i oko portala i prozora; Foto: Tanjug/Jaroslav Pap

Ono po čemu se ova crkva, sem svoje veličine ističe, jesu orgulje zbog kojih je ova bogomolja i svojevrsna koncertna dvorana gde su do sada nastupali mnogobrojni horovi i poznati operski pevači. Poznavaoci ovog prelepog instrumenta kažu da su vršačke orgulje izuzetne po svim svojim karakteristikama i da su retki majstori koji znaju da ih restauriraju ili poprave.

Katolici su masovnije počeli da naseljavaju Vršac po odlasku Turaka sa ovih prostora. Prema nekim izvorima, prvi nemački naseljenici doselili su se u Vršac 1723. godine. Za njih je bečka vlada sagradila tri nove ulice iz kojih je nastao Nemački Vršac.

Po dolasku, još bez domova, nemačke porodice stanovale su kod Srba, a kirija, gulden na dan, izdvajana je iz državne kase. Nemački i srpski deo, kao samostalne opštine, paralelno su se razvijale sve do ujedinjenja, 1795. godine, kada je Vršac dostigao ono što mu je i ranije pripadalo. Postao je privredni, administrativni i kulturni centar.

Projekat se do detalja oslanja na srednjevekovnu gotičku kulturu; Foto: Tanjug/Jaroslav Pap

Prve vršačke orgulje prenesene su iz crkve Bogorodice Marije. Druge orgulje, manje, donesene su iz Beča polovinom 19. veka. Sadašnje pneumatske, sa 35 registara, 1913. godine izgradio je Karl Leopold Vegenštajn iz Temišvara. Poslednji put majstorska ruka se na njih spustila 1997. godine. Nimalo jednostavan posao, štelovanje 2.810 osetljivih cevi, majstori iz Mađarske završili su za pedesetak dana.

Novi doseljenici su 1728. godine udarili kamen-temeljac prvoj katoličkoj crkvi koja je 1730. i završena. U njega je ulivena olovna ploča na kojoj je s prednje strane na latinskom pisalo:

"Za vreme pobožnog i zakonitog pape Klementa Dvanaestog postavljen je ovaj kamen temeljac, u vreme vladavine Karla Šestog Habsburga, zakonodavca u Španiji, Mađarskoj i Banatu", a na poleđini "iz milosti Anselma Freiher von Rebentisch, zapovednika celog Banata, za vreme još Seb. Piberger, Arhiđakona vršačkog".

Građevinsko zemljište za katoličku crkvu dali su Srbi. Crkva je bila posvećena Bogorodici Mariji. Međutim, kako su u sve većem broju naseljavali Vršac, katolici su posle 135 godina imali potrebu za većom crkvom. Gradnju veće započeli su 14. juna 1860. godine. Rimokatolička crkva Svetog Gerharda, katedralnih razmera, koja i danas dominira panoramom Vršca, završena je 27. decembra 1863. godine.

VIDEO: Zašto sveci pravoslavne crkve nisu optočeni dijamantima?

(Telegraf.rs)