Jezero Gazivode progutalo 578 domaćinstava, 2 crkve i 4 groblja!

Kakva je strateška pozicija ovog jezera na Kosovu, ko je gradio branu, a ko na nju polaže pravo i zašto je ovo jezero tako važno i Srbima i Albancima

Predsednik SO Zubin Potok Stevan Božović, čijoj je porodici prilikom eksproprijacije zemjišta za izgradnju veštačkog akumulacionog jezera Gazivode oduzeta obradiva zemlja, kaže za Telegraf da je branu gradila Beogradska tehnika, a da je zemljište isplaćivano novcem od kredita koji je MMF odobrila tadašnjoj SFRJ.

Preporučujemo

- Kamen temeljac za izgradnju brane budućeg veštačkog jezera Gazivode postavljen je na Petrovdan 1972, a položio ga je tadašnji predsenik Saveznog izvršnog veća Džemal Bijedić. Beogradska "Hidrotehnika" je podigla jednu od najvećih brana s glinenom osnovom u Evropi u selu Gazivode. Veštačko, akumulaciono jezero je napravljeno pregrađivanjem reke Ibar u gornjem toku, površine 11,9 km2, obuhvatajući prostor opštine Tutin u jugozapadnoj Srbiji i opštine Zubin Potok na severu Kosova i Metohije. Jezero je dužine 24 kilometra, visina brane je 107 metara, u osnovi je široka 460, a duga 408 metara, napunjeno je 1977. god. - kaže Božović.

On podseća da je to bilo u vreme SFRJ i da "kosovski fond“ nije postojao. Što se isplate eksproprisanog zemljišta tiče, isplaćen je kreditom koji je SFRJ podigla od MMF-a. Kvadratni metar obradivog zemljišta isplaćivan je 18 dinara, koliko je tada koštala kutija cigareta "drava“.

Prema njegovim rečima, u opštini Zubin Potok jezero je potopilo 578 domaćinstava, 2 crkve i 4 groblja.

Božović dodaje da vodeni potencijal iz ovog jezera koristi istoimena hidrocentrala, kanalima se voda iz Gazivoda odvodi do Gračaničkog jezera i koristi se za snabdevanje grada Prištine i okoline. Takođe, voda iz ovog hidrosistema se koristi za rashlađivanje Termelektarane „Obilić“, kao i za navodnjavanje kosovske nizije.

(S. S.)