Izložba "Đura Daničić: odanost jeziku" u Galeriji SANU

Štampana izdanja koja broje 51 rad, 24 originalna rukopisa, 19 umetničkih dela, fotografije Anastasa Jovanovića, samo su deo postavke "Đuro Daničić: odanost jeziku" u Galeriji Srpske akademije nauka i umetnosti (SANU) povodom dvesta godina od rođenja ovog velikana, najavljeno je danas na konferenciji za medije.

Izložba se realizuje u okviru obeležavanja Godine akademika Đure Daničića (1825–1882), ključne ličnosti u razvoju savremenog srpskog jezika i najbliskijeg saradnika Vuka Stefanovića Karadžića.

Preporučujemo

Autorka izložbe, akademik Zlata Bojović, istakla je da je Daničić čitavu svoju biografiju i životni vek posvetio isključivo radu na jeziku, te da je već sa 22 godine izrekao nemerljive istine o srpskom jeziku koje su i danas neosporne.

"Opredelili smo se da ova izložba prati njegov rad i vreme od početka do kraja. Daničić je bio kruna srpske filologije. On je sa Karadžićem u vrlo mladim godinama prepoznao suštinu borbe za narodni jezik i na oštar način se suočavao sa drugačijim mišljenjima tog doba", rekla je Bojović.

Ona je podsetila na Daničićev put od Novog Sada, preko Pešte do Beča, gde na poziv Vuka Karadžića započinje "rat za srpski jezik i pravopis".

"Njegov čuveni rad 'Rat za srpski jezik i pravopis' nije mogao biti objavljen u Beču zbog cenzure, već u Pešti. Prvi primerak tog dela izložen je upravo ovde u SANU i vredi ga pogledati", naglasila je Bojović, dodajući da je Daničić bio ključna figura i u Beogradu, gde je kao profesor Velike škole odvojio filologiju od istorije, kao i u Zagrebu, gde je započeo rad na velikom Rječniku.

Kustoskinja izložbe Milena Jokanović pojasnila je da je vizuelni identitet postavke inspirisan jednim posebnim artefaktom - Spomenarom Mine Karadžić koji se čuva u Arhivu SANU.

"Dominantna zelena boja sa spomen-kutijice postala je osnovna boja čitave postavke, uz zlatne ornamente koji se prožimaju kroz Daničićeve rukopise. Pokušali smo da oživimo duh 19. veka i atmosferu u kojoj je Daničić boravio, od Mininog i Vukovog doma u Beču, do Beograda i Zagreba", navela je Jokanović.

Ona je dodala da su na izložbi predstavljena dela najistaknutijih umetnika poput Paje Jovanovića, Uroša Predića, Jovana Popovića i Stevana Todorovića, kao i digitalne kopije pesama, pozorišni plakati i radio-drama "Maska" Miloša Crnjanskog.

Poseban segment posvećen je Daničićevim rečnicima i prevodu Svetog pisma, koji se i danas smatra neprevaziđenim.

Izložba je realizovana uz saradnju sa Muzejom grada Beograda, Galerijom Matice srpske, Narodnom bibliotekom Srbije, Narodnim muzejom Srbije i drugim brojnim institucijama kulture.

Postavka "Đuro Daničić: odanost jeziku" biće otvorena za posetioce do 15. marta 2026.godine u Galeriji SANU.

(Telegraf.rs/Tanjug)