Ko je bio Kosta Pećanac? Njegov lik se pojavljuje u seriji "Vera", glumi ga Tihomir Stanić

Foto: RTS, Foto: Wikimedia Commons / Public domain / pogledi.rs / Свифт

U seriji "Vera", koja prati priču čuvene srpske i jugoslovenske špijunke Vere Pešić, pojavljuju se i neke istorijske ličnosti, a jedna od takvih je i Kosta Pećanac. U ovom ostvarenju, koje se emituje vikendom na RTS-u, glumi ga Tihomir Tika Stanić.

Ko je bio Kosta Pećanac? Pravo ime mu je bilo Konstantin Milovanović, a rodio se okolini Dečana 1879. godine. Bio je srpski četnički vojvoda tokom balkanskih ratova, Prvog svetskog rata i Drugog svetskog rata.

Preporučujemo

Učestvovao je u borbama na strani Srbije tokom balkanskih ratova i Prvog svetskog rata, kada se pridružio snagama Koste Vojinovića Kosovca tokom Topličkog ustanka 1917. godine.

U međuratnom periodu bio je značajan vođa četničkih veteranskih udruženja, a takođe je bio poznat i po snažnom neprijateljstvu prema KPJ, što ga je učinilo popularnim u konzervativnim krugovima. Kao predsednik Udruženja četnika tokom tridesetih godina, udruženje je pretvorio u agresivnu srpsku gerilsku političku organizaciju sa više od pola miliona članova. Tokom Drugog svetskog rata, Pećanac je sarađivao sa nemačkom vojnom upravom i njihovom vladom u okupiranoj Srbiji.

Pred samu invaziju sila Osovine na Jugoslaviju u aprilu 1941. jugoslovenska vlada je dala Pećancu novac i oružje da organizuje gerilske jedinice u južnoj Srbiji, Makedoniji i Kosovu. Pećanac je u dolini reke Toplice obrazovao četu od oko 300 ljudi, koja je izbjegla uništenje tokom invazije. U prva tri meseca od kapitulacije, Pećanac je okupio još trupa od srpskih izbeglica iz Makedonije i Kosova.

Međutim, njegovi četnici su se borili samo protiv albanskih grupa u ovoj oblasti i nisu se borili protiv Nemaca. Nakon izbijanja ustanka na okupiranoj teritoriji početkom jula 1941. Pećanac je ubrzo napustio borbu protiv sila Osovine i krajem avgusta je sklopio sporazume sa nemačkim okupacionim vlastima i  vladom Milana Nedića u cilju saradnje u borbi protiv partizana predvođenih KPJ. U julu 1942. godine, vođa suparničkog četničkog pokreta Draža Mihailović je uredio da ga Vlada u izbeglištu osudi kao izdajnika. Pećančeva dalja saradnja sa Nemcima je uništila i ono preostalog ugleda koji je stekao u balkanskim ratovima i Prvom svjetskom ratu.

Nemci su brzo shvatili da Pećančevi četnici čiji je broj narastao na 8.000, nisu efikasni i pouzdani, pa čak ni Nedićeva vlada nije imala poverenja u njih. Pećančevi četnici su potpuno raspušteni do marta 1943.

Samog Pećanca je na neko vreme internirala Nedićeva vlada, a ubili su ga Mihailovićevi četnici kod Nikolinca kod Sokobanje u maju ili junu 1944. godine.

(Telegraf.rs/izvor: Wikipedia)