Ko je bio Kire Mitrev? Maestralni trombonista, inovativni kompozitor i pionir džez-roka u bivšoj Jugoslaviji

Poznati muzičar Kire Mitrev preminuo je u 78. godini u Minhenu, objavljeno je na njegovoj Fejsbuk stranici. Bio je svestran muzičar i ostavio je veliki pečat.

Kire Mitrev, poznat pod umetničkim imenom "KIM", rođen je 16. jula 1948. godine u Bitolju, u Makedoniji. Izuzetan trombonista, kompozitor, aranžer, muzički producent i pedagog, Mitrev je svojim jedinstvenim pristupom muzici, koji spaja klasično obrazovanje, džez senzibilitet i makedonski folklor, ostavio neizbrisiv trag na jugoslovenskoj i evropskoj muzičkoj sceni.

Preporučujemo

Njegov muzički put započeo je rano, u porodici muzičara amatera, gde su otac i deda svirali gajde. Već sa pet godina svirao je gitaru, a sa jedanaest se posvetio trombonu, instrumentu koji će ga pratiti kroz čitavu karijeru. Formalno obrazovanje stekao je u rodnom Bitolju, a potom na Fakultetu muzičke umetnosti u Beogradu, gde je diplomirao na duvačkom odseku u klasi profesora Vinka Valenčića (1968-1972). Kruna njegovog akademskog usavršavanja bila je specijalizacija 1980. godine na prestižnoj "Berklee School of Music" u Bostonu, SAD, gde je usavršavao aranžiranje i trombon kod Phila Vilsona, kao dobitnik Kvinsi Džons stipendije.

Beogradska faza i uspon (1968-1979)

Dolaskom u Beograd 1968. godine, Mitrev započinje period intenzivne saradnje sa Radio Televizijom Beograd (RTB), Produkcijom Gramofonskih Ploča (PGP) i koncertnim agencijama. Centralno mesto u ovom periodu zauzima članstvo u Ansamblu Saše Subote, kasnije poznatom kao "One i Oni", jednom od najpoznatijih i najprofesionalnijih bendova tog vremena. Ansambl je pratio najpoznatije jugoslovenske pevače i inostrane goste na maratonskim turnejama širom nekadašnjeg Sovjetskog Saveza (preko 1.200 koncerata), ali i predstavljali Jugoslaviju na gala koncertima UNICEF-a u Parizu, Hagu i Torinu, nastupajući rame uz rame sa svetskim zvezdama poput Dannyja Kayea, Petera Ustinova i Charlesa Aznavoura.

Uporedo, Mitrev je bio cenjen član i solista Big Benda Radio Televizije Beograd pod upravom Vojislava Simića i Zvonimira Skerla, a 1976. godine dodeljen mu je status umetnika od strane Kulturne zajednice Beograda.

KIM Bend i autorski izraz (1980-1988)

Po povratku sa Berkleeja, Kire Mitrev ulazi u najplodniji kreativni period, posvećen kompozitorskom i aranžerskom radu sa snažnim interesovanjem za džez. Okupivši najbolje džez muzičare, osniva grupu "KIM", gde je bio idejni i muzički vođa, kompozitor, aranžer, trombonista i muzički producent. Muzika grupe "KIM" brzo je stekla priznanje kritike, opisana kao džez-rok sa nestandardnim formama i atraktivnim deonicama, prožeta "Berklee modernim stilom" aranžiranja i improvizacijama inspirisanim modusima. Tri autorska LP izdanja – "Ne zaista žurim" (1980), "Za Kim zvona zvone" (1981) i "Plaćena da voli" (1984) – svedočanstvo su njegovog avangardnog pristupa. Kroz grupu "KIM" prošao je veliki broj muzičara i pevača koji su kasnije napravili veliki pomak u svojim karijerama. Uspeh je krunisan i ambicioznim TV šouom snimljenim za JRT, posvećenim grupi "KIM", koji je bio zapažen i na festivalu TV ostvarenja u Montreu.

U ovom periodu, Mitrev je bio i solista jedinstvenog "Pozorišta na Terazijama", gde je svirao u popularnim mjuziklima poput "Neki to vole vruće" i "Cigani lete u nebo". Njegov doprinos u ovom periodu obuhvata i uspešne saradnje na albumima Zdenke Kovačiček ("Frka", 1982) i Dušana Prelevića ("Na oštrici brijača", 1983).

Međunarodna afirmacija i pedagoški rad (1989-2007)

Krajem 80-ih, Kire Mitrev proširuje svoju karijeru na Zapadnu Evropu, postajući gostujući član, aranžer i trombonista renomiranog "John West & Singers" Big Banda iz Minhena. U ovom internacionalnom big bendu, Mitrev je sarađivao sa svetskim zvezdama kao što su Donna Summer, Shirley Bassey i La Toya Jackson, donoseći savremeni zvuk obogaćen elementima makedonskog folklora, nastupajući na najeminentnijim gala večerima Evrope.

Početkom 2000-ih, Mitrev se posvećuje i pedagogiji, radeći kao gostujući docent na visokoj džez i rok školi "Jazz & Rock Schule" u Frajburgu, Nemačka, jednoj od šest evropskih partnera Berklee School of Music. Njegov rad u školi, posebno u približavanju muzike sa naših prostora studentima, ocenjen je kao visoko profesionalan i doprineo je ukupnom razvoju škole. Njegov studentski bend "Paragraph 10" iz Bazela osvojio je prvu nagradu na takmičenju džez škola u Cirihu i nastupio na prestižnom Montreux Jazz Festivalu.

Nasleđe i priznanja

Povodom 45 godina umetničkog rada, PGP RTS objavio je CD pod nazivom "The Best Of Kire Mitrev", potvrđujući tvrdnje dirigenata Miljenka Prohaske i Jože Privšeka da je Mitrevova muzika bila "ispred vremena". Danas, mladi muzičari i bendovi ponovo otkrivaju, slušaju i remiksuju njegove kompozicije, koje su visoko kotirane na top listama. Brojni su fan sajtovi koji mu odaju priznanje, često ga poredeći sa svetskim velikanima.

Tokom bogate karijere, Kire Mitrev je osvojio brojna priznanja, uključujući "Partituru godine" (Sarajevo 1981.), kao i titulu "Kompozitora i aranžera decenije", Estradnu nagradu Jugoslavije (Zagreb 1978.) i Estradnu nagradu Srbije (Beograd 1982.). Višestruki je dobitnik republičkih nagrada za trombon, kao i brojnih diploma i zahvalnica za svoj doprinos muzici, uključujući i prvu nagradu za snimak kompozicije "Jugoslavija" na festivalu radijskih big bendova u Radencima 1981. godine. Autor je i muzike za filmove i drame, uključujući TV film "Daleko nebo" i TV dramu "Dan, dani Nedžada K."

Kire Mitrev s ponosom ističe da njegova muzika traje i zbližava ljude širom bivše Jugoslavije, a posebno u Srbiji i Makedoniji, što smatra najvećom nagradom za svoj višedecenijski rad. Njegovo delo ostaje trajan svedok muzičke inovativnosti, talenta i posvećenosti.

(Telegraf.rs/izvor: kiremitrev.com)