Znate li kako je izgledao prvi tramvaj u Beogradu? Vukli su ga konji, a evo kuda je išao

Pre više od 132 godine, tačnije 14. oktobra 1892. godine, Beograd je dobio svoju prvu tramvajsku liniju. Bila je to veza između Kalemegdana i Slavije, a tramvaje su u to vreme još vukli konji. Linija, danas već istorijska, nosila je broj 1, koji je kasnije povučen iz upotrebe.

Trasa od 2.300 metara vodila je kroz srce grada – od Kalemegdana Ulicom Vase Čarapića, preko Trga republike, Knez Mihailove i Terazija do Slavije. Putovanje je trajalo oko 10 do 12 minuta, što je za kraj 19. veka bio značajan pomak u gradskom prevozu. Pre Beograda, tramvaje su imali samo neki od najvećih svetskih gradova poput Njujorka, Pariza, Berlina i Londona.

Preporučujemo

Ubrzo posle toga, već 1894. godine, tramvaji su elektrifikovani – prva električna linija povezivala je Terazije i Topčider. Paralelno su se širile i druge linije, uključujući onu od kafane „Žagubica“ kod Tašmajdanskog parka do Električne centrale na Dorćolu.

Početkom 20. veka tramvajski saobraćaj je rastao postepeno. Godine 1906. u Beogradu je bilo svega 16 tramvaja, podeljenih u dve grupe – udobniji „terazijski“ sa tapaciranim sedištima i jednostavniji „topčiderski“ sa drvenim klupama. Do 1912. godine grad je imao osam tramvajskih linija i ukupno 24 tramvaja sa 12 prikolica, koji su prevezli oko 7,5 miliona putnika.

U periodu između dva svetska rata tramvaj je ostao nezaobilazan deo gradskog života. Iako nije postojao Terazijski tunel, a preko Zelenog venca se često prelazilo biciklom, tramvaj je bio tu da poveže važne delove grada.

Danas Beograd ima deset tramvajskih linija: 2, 5, 6, 7, 9, 10, 11, 12, 13 i 14. Ukupna dužina mreže prelazi 130 kilometara, a u voznom parku je oko 170 tramvaja i tridesetak prikolica. Od 1. januara 2025. godine, putovanje javnim prevozom u Beogradu je besplatno, što ovaj grad čini najvećim evropskim centrom sa ovom politikom.

Tramvaji koji danas voze beogradskim ulicama dolaze iz tri glavna perioda proizvodnje. Najstariji su „Česi“, poznati kao „Katice“, jednostavnog i pouzdanog dizajna. Slede „Švajcarci“, prepoznatljivi po zelenoj boji i retro izgledu, dok su najmoderniji „Španci“, uvedeni 2012. godine, sa savremenom tehnologijom i dizajnom.

Beograd planira da nastavi modernizaciju tramvajskog sistema u narednim godinama, sa nabavkom novih vozila, širenjem mreže i povezivanjem sa budućom metro mrežom, čiji početak rada se očekuje do 2030. godine.

Od prvih konjskih tramvaja do savremenih, besplatnih tramvajskih linija, ovaj vid prevoza ostaje srce i duša grada u pokretu.

(Telegraf.rs)