NIKOLIĆ: Konstantinova vizija i za modernu Srbiju

Predsednik Srbije Tomislav Nikolić otvorio je u Viminacijumu izložbu o Konstantinu Velikom i Milanskom ediktu, poručujući da je slavni Konstantin - proglasivši hrišćanstvo dozvoljenom religijom - mislio nesvesno i na "ovo vreme u kojem gradimo savremenu srpsku državu ravnopravnih građana".

- Za svaku odluku u životu imamo uzor u nečemu što je neko pametniji od nas napisao, a nama ostalo samo da naučimo da čitamo. Za ovo vreme, kada se borimo za opstanak svog naroda na Kosovu i Metohiji, kada nam se čini da je možda teže nego ikada, Konfučije je zapisao: "Naša najveća slava nije što nikada nismo pali, već što smo ustali svaki put kada padnemo" - rekao je šef srpske države.

Otvarajući izložbu "Konstantin Veliki i Milanski edikt 313 - Rađanje hrišćanstva u rimskim provincijama na tlu Srbije", Nikolić je podsetio da je reč o obeležavanju jednog od ključnih događaja u hrišćanskoj civilizaciji: "1.700 godina Milanskog edikta, 1.700 godina slobode za hrišćanstvo".

- Naziv mesta na kome obeležavamo svoju slavnu istoriju, Viminacijum, danas građanima Srbije zvuči lepo i melodično, ali strano. To je deo naše rimske istorije, koju imamo kao što imamo vizantijsku, srpsku, otomansku, srpsku, jugoslovensku, srpsku. To je jedna od naših najdragocenijih karakteristika: izvanredna mešavina različitih kultura, jezika, tradicija i burna i zanimljiva istorija - poručio je predsednik.

Područje Srbije je milenijumima bilo mesto okupljanja, razdvajanja, borbe, ali i konstantnog razvoja, dodao je Nikolić, osvrćući se na prošle epohe i mesta koja o tome svedoče - od Lepenskog Vira, jednog od najvećih i najznačajnijih mezolitskih i neolitskih arheoloških nalazišta na svetu, od oko 6500. do 5500. godine pre naše ere, preko najranije metalurgije bakra u Evropi koja potiče sa vinčanskog lokaliteta u istočnoj Srbiji, iz 3700. i 3500. godine pre nove ere.

- Pojedina vinčanska naselja premašivala su veličinom i brojem stanovnika ostala neolitska naselja, kao i prve gradove koji su znatno kasnije nastali u Mesopotamiji, Egiptu - rekao je predsednik.

Početkom nove ere, celokupno Balkansko poluostrvo se našlo pod rimskom vlašću, a područje današnje Srbije isprva je bilo podeljeno između rimskih provincija Mezije, Panonije i Dalmacije, da bi kasnije bile formirane provincija Gornja Mezija, čiji je glavni grad bio Viminacijum, Donja Panonija i Dakija. Podignut je čitav niz gradova koji su bili povezani sistemom puteva radi lakše komunikacije između delova Rimskog carstva.

Podsećajući se da je više imperatora rođeno na području današnje Srbije, među kojima Aurelijan, Prob, Maksimijan Herkulije, Galerije, Maksimin Daja, Licinije, Konstantin Veliki, Nikolić je naveo i da je Dioklecijan, osnivač prve tetrarhije, takođe poreklom sa balkanskih prostora:

- Dioklecijan je odložio raspad Carstva zahvaljujući reformama koje je pokrenuo. Nastavio ih je Konstantin Veliki, čija je vladavina označila prekretnicu u rimskoj istoriji.

U to doba, dodao je, na tlu Srbije grade se raskošne carske palate, mauzoleji i letnjikovci, neke po značaju i lepoti spadaju u sam vrh svetske baštine: Galerijeva Romuliana, velelepni letnjikovac cara Konstantina u Medijani kod Niša, Šarkamen kod Negotina, koji se pripisuje Maksiminu Daji, predstavljaju vrhunski domet kasne antike.

U Naisu, počev od Licinija, a zatim i pod Konstantinom, delovala je carska radionica skupocenog srebrnog posuđa namenjenog za carska darivanja, a u periodu kasne antike Centralni Balkan i naročito teritorija današnje Srbije dospeli su u samu žižu istorijskih i kulturnih zbivanja o čemu blistavo svedoči arheološko nasleđe.

- Izložba ''Konstantin Veliki i Milanski edikt 313 - Rađanje hrišćanstva u rimskim provincijama na tlu Srbije'' Narodnog muzeja u Beogradu, pažljivo odabranim predmetima iz srpskih muzeja, predstavlja samo deo našeg dragocenog nasleđa. Pruža nam priliku da na neposredan i slikovit način spoznamo ulogu izuzetnih pojedinaca. Oni su tokom istorijske epohe imali ključnu ulogu u kreiranju identiteta današnje civilizacije, ali i značajnih istorijskih odrednica današnje Srbije - zaključio je Nikolić.

(Telegraf.rs / Tanjug)