Moravska Srbija, država u slivu tri Morave

Foto: Dragan Bosnić

Sastavci i Stalać vekovima su bili prva odbrana Kruševca, prestonog grada Moravske Srbije. O državi u slivu tri Morave, koja je nastajala i jačala u vreme osmanlijskog osvajanja Evrope, vladarima i ljudima pripoveda Ljiljana Raičević.

Moravska Srbija nastala je posle Maričke bitke i smrti cara Uroša 1371. Njom su devet decenija vladali Lazarevići i Brankovići. Knez Lazar svoju prestonicu podiže na raskrsnici ekonomskih i trgovačkih puteva.

Preporučujemo

"Grad Kruševac koji je sa svih strana bio pristupačan i tvrđava koju gradi koja se sastojala malog i velikog grada sa negde 30-tak pratećih objekata što znamo na osnovu istraživanja.1377./78. do 1380.godine gradi pridvornu crkvu Lazaricu koja je bila posvećena arhiđakonu Stefanu, što je bila slava Nemanjića", navodi Sanja Rutić Vorotović, viša kustoskinja istoričar.

Po uzoru na Nemanjiće knez izdaje povelje, dariva manastire, gradi zadužbine.

"Ono što se posebno izdvaja u umetnosti Moravske Srbije je arhitektonski stil poznat kao Moravski stil. On predstavlja autentično srpski stil kao pravi predstavnici ovog stila se izdvajaju manastir Ljubostinja, zadužbina kneginje Milice, manastir Ravanica zadužbina kneza Lazara i manastir Manasija zadužbina despota Stefana Lazarevića", ističe Jelena Vukčević, istoričarka.

Ishod boja na Kosovu u kom je poginuo čestiti knez je enigma kroz istoriju - pobeda u porazu.

Granica između stvarnosti, mita i legende ni danas se ne može povući, ali je osnivač moćne Moravske Srbije knez Lazar kome je podareno carstvo nebesko ostao simbol hrabrosti, odanosti, večnosti i nacionalnog ponosa.

Priznajući sultanovu vlast, najpre kneginja Milica, a potom i najstariji sin despot Stefan Lazarević, vitez pesnik uspeli su da sačuvaju i osnaže zemlju u političkom ekonomskom, kulturnom i vojnom pogledu. 1459. padom Smedereva i Brankovićima prestaje da postoji srednjovekovna država. Država čije se postojanje i istorijsko nasleđe prepliće i podudara sa ćudima i tokom reke po kojoj je dobila ime.

"Morava je praktično rekao bih jedan emocionalni, istorijski tradicionalni simbol opstanka, postojanja i trajanja srpskog naroda. Naroda koji godinama, decenijama i vekovima se muči, krvopati, raduje, peva, svira, očajava, ali gura dalje i gura napred”, zaključuje Radoš Bajić, glumac, scenarista, redite, Moravac.

(Telegraf.rs)