Nećete verovati koliko divljih deponija ima u Srbiji: Neadekvatno rukovanje otpadom sa sobom nosi rizik

Foto: Privatna arhiva

Neadekvatno odlaganje otpada i odnosa društva prema onome što treba baciti,  jedan je od glavnih problema sa aspekta životne sredine. Budući da svako domaćinstvo proizvede određenu količinu otpada koji mora "negde da ode", pitali smo naše čitaoce da li znaju šta je deponija, a rezultati ankete pokazali su da 82,57% ispitanika u Srbiji tvrdi da je deponija mesto za odlaganje otpada.

Kese, papiri, limenke, flaše, kutije... sav taj otpad koji nam ostane se odvozi na deponiju gde se odlaže ili odvaja za reciklažu. Međutim, neadekvatno upravljanje otpadom je jedan od najvećih problema, a deponije i smetlišta, kojih je na teritoriji Srbije mnogo, mogu da imaju značajan negativan uticaj na životnu sredinu, konkretno na vazduh, podzemne i površinske vode, zemljište i ugrožavanje bukom.

Preporučujemo

Problem divljih deponija

Odlaganjem otpada na legalne deponije obezbeđuju se i osiguravaju uslovi za sprečavanje i smanjenje štetnih uticaja na zdravlje ljudi i životnu sredinu u toku celog životnog ciklusa deponije. Zato je važno imati razvijenu ekološku svest i na pravi način skladištiti otpad. Međutim, u Srbiji je prisutan i značajan broj divljih deponija, a  prema proceni Agencije za zaštitu životne sredine otpad iz domaćinstva se odlaže na više od 2.300 divljih i 164 komunalnih deponija.

Suština i cilj svakog upravljanja otpadom upravo jeste sprečavanje njegovog širenja po prirodi i sprečavanje štetnih posledica koje mogu nastati ukoliko se njime ne rukuje dobro, a neadekvatno deponovanje otpada na nehigijenskim deponijama dovodi do zagađivanja zemljišta i podzemnih voda na više načina.

Tako štetne materije rastvaraju padavine koje se filtriraju kroz masu deponovanog otpada i na taj način se zagađuje zamljište, a dodatni problem je vetar. Osim životinja koje raznose otpad sa deponije, uticaj vetra koji raznosi otpad je takođe velik jer se na taj način zagađuje i zemljište u okolini. Ugrožavanje bukom se javlja tokom izvođenja operacija na deponiji radom građevinskih mašina za raznošenje, ravnanje i zbijanje otpada, a sve to dovodi i do širenja neprijatnih mirisa.

Prema dobijenim podacima na prostoru Republike Srbije locirano je 164 deponija koje koriste opštinska javno komunalna preduzeća za odlaganje otpada, a prekrivanje otpada se vrši na 117 deponija, odnosno 72% i to najčešće zemljom ili nekim drugim inertnim materijalom. Na 15 deponija se prekrivanje vrši svakodnevno, na jednoj mesečno, a na 101 po potrebi.

Za prikupljanje otpada se koriste najrazličitije vrste vozila od specijalnih rotopres autosmećara i autopodizača za velike kontejnere, pa sve do običnih kamiona i traktora sa prikolicom.

Često su deponije smeštene blizu naseljenog mesta ili u samom naselju što dodatno utiče na rizik. Prema podacima sa sajta Agencije za zaštitu životne sredine, od ukupnog broja deponija 12 (7.3%) deponija se nalazi na udaljenostima manjim od 100 metara od naselja, a ovakvi podaci govore o ugroženosti stanovništva od zagađenja koja se emituju sa deponije, ali i o mogućim pojavama bolesti koje prenose miševi, pacovi i druge životinje koje su stalni stanovnici deponija.

Deponije koje se nalaze na udaljenosti manjim od 50 metara od reke, potoka, obale, jezera je 25 (15.2%), a od tog broja 14 deponija se praktično nalazi na samoj obali vodotoka ili u njegovom trupu.

Na deponije se skladišti kućni otpad, metalni otpad, havarisana vozila, staklo, plastika, papir, opasni otpad, limenke, karton, poljoprivredni otpad, građevinski otpad, elektronski otpad... zatim, medicinski otpad, životinjski otpad, gume, industrijski otpad...

(Telegraf.rs)