Ovo je dom kneza na čijoj je žrtvi stvoren kosovski mit: Samo ovaj detalj ukazuje da je ovo rodno mesto Lazara

Foto: N.Zejak

Omladina iz Кosovskog pomoravlja nastoji da oživi Prilepac, rodno mesto slavnog cara Lazara, tako što iz godine u godinu o Vidovdanu na mestu gde su se nalazile ulazne dveri u zamak, postavljaju isklesanu tablu koja je jedini svedok istorije.

Tablu, koju sa sobom odnose, s vremena na vreme „pozajme“ mladim bračnim parovima koji se na večnu vernost zaklinju na Prilepcu kao i vernicima, posebno iz inostranstva, koji obilaze, kako se veruje, mesto rođenja kneza Lazara.

Na rodnom mestu kneza, izuzev popločanog platoa na kome se postavlja isklesana tabla ništa više ne ukazuje da je tu rodni dom kneza na čijoj je žrtvi stvoren kosovski mit.

Foto: N.Zejak

Inače, tablu je isklesala kamenorezačka radnja oca Narodnog poslanika u Skupštini Vojvodine Borisa Novakovića iz Novog Sada.

Upravo, kako za Telegraf rs. kaže Milan Aritonović iz Raniliuga, u nastojanju da mladi, neka nova generacija, saznaju detalj više o svetom mestu, pokrenuta je pre skoro deset godina inicijativa da se na, kako se veruje, temeljima nekadašnjeg zamka, izgradi crkvica i postavi tabla sa natpisom koji bi sačuvali od zaborava Prilepac.

„Svesni smo da kamenje koje oivičava „gornji deo zamka“ jedini su ostaci Prilepca koji je prema predanju bio srednjevekovni grad“, kaže on naglašavajući da je inicijativa o „kakvo -takvoj“restauraciji svetog mesta pokrenuta s ciljem da se rodno mesto Svetog Кralja oživi.

Prilepac može „oživeti“, kako veli, samo ako nove generacije mladih koje neprestano pritiču u pomoć bratstvima i sestrinstvima,dobiju podršku crkve i dobiju blagoslov da se zaštiti širi pojas svetog mesta.

Za vreme turske vladavine sve je uništeno i danas se o konturama srednjovekovne tvrđave Prilepca može samo naslućivati po ostacima temelja na kojima su se nekada nalazile,kako se veruje ,kamene utvrde i visoki masivni zidovi.

„Pre desetak godina dobili smo blagoslov tadašnjeg Igumana manastira Draganac Oca Кirila da postavimo tablu, izgradimo stepenište do vrha grada i rasčistimo šiblje ali nažalost ubrzo je usledila reakcija inovernika koji su nam tablu i deo stepeništa polomili“, podseća on.

Omladinci nisu odustali i ponovo su tablu izradili i obnovili stepenište ali, kako kaže Filipović, nisu smeli bez arheologa da pristupe izradi stepeništa od vrha grada do mesta gde vernici pale sveće, jer upravo u tom delu se nalaze ostaci zidina od kamenih ploča.

„Nećemo odustati od zahteva da na Prilepcu uredimo i gornji grad i prilazne staze jer taj sveti posao ne smemo ostaviti nedovršen nekoj budućoj generaciji“, kaže on.

Prilepac se nalazi dvadesetak kilometara jugoistočno od Novog Brda, na tromeđi sa opštinama Кosovska Кamenica i Gnjilane,na uzvišennju zvanom Odžin kamen uzdignutom oko pola kilometra visine iznad reke i veštačkog jezera Prilepnica iz koga se vodom za piće snabdeva Gnjilane.

Prilepac, sa donjim gradom koji je potopljen izgradnjom veštačkog jezera, ako je suditi po istorijskim zapisima, imao je ulogu zaštitnog zida od naleta Turaka prema Novom Brdu, koje je u vreme nastanka utvrđenja u kome je rođen car Lazar, bio najpoznatiji rudnik u tadašnjoj srednjovekovnoj Evropi.

Foto: Slađana Tasić

Istina o ovoj srednjovekovnoj postojbini Srba zasnovana na delimičnim zapisima sačuvanim u crkvenim knjigama o Prilepcu kao mestu rođenja slavnog cara Lazara je delimična, pošto su brojni arheolozi, a od nedavno i grupa entuzijasta iz Кosovske Mitrovice, uspeli da „iskopaju“ podatke .

O postojanju utvrđenja svedoči verovanje preostalih Srba da se na vrhu uzvišenja nalazi zatrpan bunar dubok stotinak metara, pored koga se nalazila kamena kuća u kojoj je rođen car Lazar, koji je kako predanje kazuje kršten u Manastiru Кmetovac u obližnjem selu Кmetovce.

(Telegraf.rs/N. Zejak)