Rusija krila podatke o pravom broju preminulih od korone? "U pandemiji izgubili milion stanovnika"

Foto: Tanjug/AP

Prema službenim podacima, u Rusiji je od početka pandemije od kovida 19 umrlo oko 311.000 ljudi. Po tom službenom broju smrti u odnosu na veličinu populacije, Rusija je tek 32. na svetu.

Tako u ovoj zemlji broj umrlih na milion stanovnika iznosi 2.186. Službeno.

Preporučujemo

Jer, prema podacima o višku smrtnosti, koji obuhvataju sve smrti iznad godišnjeg proseka (u ovom slučaju proseka pre pandemije), taj broj je daleko veći. Prema analizi koju je sproveo nezavisni ruski portal Moscow Times krajem decembra, Rusija je od početka pandemije pre skoro dve godine imala višak smrti (eng. excess mortality) od čak 929.000.

Od korone u decembru umrlo dvostruko više od službenog broja

Rusija je samo u novembru imala oko 115.000, odnosno 82% smrti više nego u novembru 2019., prema podacima koje je objavila ruska državna statistička agencija Rostat. U isto vreme, Rostat je objavio da je 80.126 od tih 115.961 smrti viška bilo od kovida 19. Međutim, to je više nego dvostruko veći broj od onog koji je za novembar prijavio ruski Krizni štab.

Rostat je, kako navode, svoje podatke o višku smrtnosti i pravom broju smrti od korona virusa objavio kasno uveče 30. decembra, na poslednji radni dan 2021. u Rusiji, nakon kojeg je cela zemlja otišla na novogodišnje praznike, do 10. januara. Kritičari ruskog režima, piše Moscow Times, tvrde da Rostat i inače tempira objavu podataka koji daju negativnu sliku zemlje tako da dopre do što manje ljudi i privuče što manju pažnju javnosti.

Moskva je već od ranije često kritikovana zbog umanjivanja ozbiljnosti pandemije i sistemskog potcenjivanja broja smrtnih slučajeva od korone. 

Mnogi demografi, uključujući bivšeg analitičara Rostata Alekseja Rakšu i statističara sa Univerziteta Tubingen Dimitrija Kobaka, kažu da bi pravi broj pandemijskih smrti u Rusiji mogao biti i veći zbog pretpandemijskog trenda opadanja smrtnosti, koja je devedesetih i početkom ovog veka bila na vrhuncu. Drugim rečima, poređenje sa smrtnošću proteklih godina ignoriše se da bi, da nije bilo pandemije, smrtnost ove i prošle godine bila još manja.

Najveći prirodni pad od kraja Drugog svetskog rata

Inače, demograf Rakša je izračunao da je rusko stanovništvo između oktobra 2020. i 2021. imalo najveći prirodni pad od kraja Drugog svetskog rata. Kad je Vladimir Putin došao na vlast, sad već davne 2000. godine, Ruska Federacija imala je oko 145 miliona stanovnika. Danas ih, ne računajući Krim koji je Ukrajina pripojila 2014., ima manje od 144 miliona.

Kremlj je u novembru prvi put od početka pandemije priznao da je prekomerna stopa smrtnosti direktno povezana s kovidom. Četvrti talas epidemije, koji je u Rusiji krenuo u oktobru, bio je posebno smrtonosan za zemlju, s ponovno pretrpanim bolnicama, zbog čega su brojni lekari digli uzbunu. Zemlja je tog meseca beležila 3.000 smrtnih slučajeva viška dnevno.

Prema većini procena, uključujući projekat "Our World in Data"Q Univerziteta u Oksfordu, Rusija je do danas prestigla i SAD i izbila na neslavno 2. mesto u svetu po višku smrtnosti od početka pandemije, odmah iza Indije.

Ruski višak smrtnosti 2.6 puta veći nego u Americi

Višak smrtnosti je do jeseni 2020. bio otprilike podjednak kao u SAD-u, Brazilu i Velikoj Britaniji, ali otada ih je Rusija uveliko nadmašila, a ta razlika se od leta 2021. ekstremno uvećala.

Višak smrti u Rusiji na milion stanovnika (7.154) je sad više nego dvostruko veći nego u Brazilu (3.284) ili SAD-u (2.730), a više nego trostruko veći od onog u Velikoj Britaniji (1.970).

- Rusija ima 1.04 miliona smrtnih slučajeva viška od marta 2020., što je oko 240% više od prijavljenih smrtnih slučajeva od kovida 19. Ovo je 1. mesto u svetu (za zemlje s podacima) po apsolutnom višku mortaliteta, 2. mesto po glavi stanovnika i 9. po p-vrednosti - napisao je izraelski statističar Ariel Karlinski u objavi na Tviteru, uz grafikone sa svojom analizom prema kojoj je Rusija druga po višku smrtnosti, iza Bugarske.

Indiju, očigledno, nije računao zbog nedostupnosti podataka iz te zemlje.

Russia at 1.04 MILLION excess deaths since March 2020, which is about 240% higher than their reported COVID-19 deaths.This is 1st place worldwide (for countries with data) in absolute excess mortality, 2nd place on per capita terms and 9th on p-score.#poptwitter #epitwitter pic.twitter.com/aLBRRht3z2— Ariel Karlinsky (@ArielKarlinsky) January 2, 2022

"Javna tajna" pravog broja smrti u Rusiji

Katastrofalnom broju smrti u Rusiji zasigurno je uveliko doprinela slaba imunizacija - dosad je potpuno vakcinisano samo 46.6 odsto ukupnog stanovništva.

New York Times je još u aprilu prošle godine pisao o "javnoj tajni" umanjivanja pravog broja smrti od kovida-19 u Rusiji. Dok je službeni broj smrti od korone do decembra 2020. iznosio 57.000, višak smrti je već tada bio više od pet puta veći: 362.000. U tom je trenutku od korona virusa umro svaki 400. Rus, u poređenju sa svakim 600. Amerikancem. A broj je od tada povećan gotovo tri puta.

Ruske vlasti insistiraju da je ova razlika u brojevima smrti posledica toga što se kao umrli od kovida beleže samo oni kojima je korona virus potvrđen kao direktan uzrok smrti. Ipak, to u praksi znači da se, kako je priznao ministar zdravstva provincije Samara, osoba koja boluje od korona virusa i umre od infarkta neće uvrstiti kao žrtva kovida.

- Teško je pronaći razvijenu zemlju koja gore stoji u pogledu smrtnosti od kovida 19 - rekao je tada Rakša za New York Times.

(Telegraf.rs)