Najveći pravoslavni hram na svetu čeka svečano otvaranje: Crkva visoka 127 m je arhitektonsko čudo

Nacionalni pravoslavni hram poznat i kao Crkva spasenja rumunskog naroda, visoka 127 metara, predstavlja najviši pravoslavni verski objekat na svetu i nalazi se u Bukureštu u Rumuniji. Stubovi su inspirisani vlaškom renesansom, dok su kupole u vizantijskom duhu. Zgrada je projektovana tako da je okružena prostorom koji, gledan odozgo, ima oblik pehara.

Zidno slikarstvo je izvedeno tehnikom mozaika na površini od 25.000 kvadratnih metara. Materijali za izradu ikona nabavljeni su u Veneciji i Karari, lusteri su od masivnog mesinga, ulaz u katedralu vodi kroz 27 bronzanih vrata, veliko zvono ima 27 tona, a siluetu građevine određuje osam kupola. Služba osvećenja slikarstva održaće se u nedelju, u prisustvu 2.500 zvanica.

Preporučujemo

Nacionalna katedrala ima hramovne praznike Vaznesenje Gospodnje (Dan heroja) i Svetog apostola Andreja Prvozvanog, zaštitnika Rumunije.

Multifunkcionalne sale

"Tamo je muzej i prostori za civilnu zaštitu, koji su obavezni. Zatim imamo paraklis, veoma veliki prostor od 11 metara visine, u podrumu, tačno ispod kote 0, koji je poput druge crkve. Ispod oltara u prizemlju predložio sam patrijarhalnu grobnicu”, rekao je arhitekta Konstantin Amaiei, prenosi basilica.ro.

"Na istom nivou, sa bočnih strana, nalaze se multifunkcionalne sale, napravljene na zahtev Patrijarha za prateće aktivnosti. Zatim sledi glavni liturgijski prostor na koti 0 i niz prostora do visine od 56 metara, do podnožja glavne kupole, dostupnih posetiocima. Osmislili smo i turističku rutu, kao u drugim velikim svetskim katedralama."

Arhitekta Nacionalne katedrale dodao je da će prostor od skoro šest hektara oko katedrale biti uređen kao zeleni park, čime će se povećati površina zelenih površina u Bukureštu.

Portici i plato

Spoljašnji elementi arhitektonskog kompleksa Nacionalne katedrale – portici, plato i kupole – doprinose definisanju ovog svetog prostora u urbanom pejzažu Bukurešta, kao svedočanstva rumunske istorije i duhovnosti, sinteze tradicije i modernosti.

Inspirisani brankovenskim tremovima, portici Nacionalne katedrale imaju estetsku i praktičnu ulogu, definišući prostor ispred crkve. Glavni ulaz vodi sa dva portika (severozapadnog i jugozapadnog) kroz trem sa arkadama, koji označava ulazak u katedralu. Na severnoj i južnoj strani platoa, portici razgraničavaju zonu letnjeg oltara, stvarajući prostor pogodan za bogosluženja na otvorenom.

Ispred katedrale prostire se esplanada (plato) projektovana da olakša prisustvo vernika na službama. Ovaj otvoreni prostor, površine 11.600 m², može da primi do 23.200 osoba tokom spoljašnjih liturgijskih događaja.

Šta je "Pećina Svetog Andreja"

Ispod esplanade nalazi se veliki podzemni prostor, veći od osnove katedrale, simbolično nazvan "Gradska pećina Svetog apostola Andreja". Ima zapreminu od 87.505,67 m³ i kapacitet od 6.900 osoba, a namenjen je kulturnim, verskim i društvenim aktivnostima, kao i muzeju.

Osam kupola

Siluetu katedrale određuje osam kupola, koje spajaju arhitektonske elemente iz različitih krajeva Rumunije - vitke tornjeve Transilvanije sa monumentalnošću zapadnih katedrala. Centralni deo čine glavna kupola i četiri manje kupole, dok se na zapadu nalaze još tri veće kupole.

Glavna kupola (Pantokrator) doseže visinu od 120 metara do baze krsta. U njenoj unutrašnjosti nalazi se mozaik ikone Hrista Pantokratora (Svedržitelja).

Kupola-zvonara, na zapadnoj strani iznad ulaznog dela, sadrži šest zvona katedrale, izlivenih u Insbruku, u radionici poznate firme Grassmayr. Njihova ukupna težina iznosi 33 tone, a najveće zvono teži 25 tona i ima slobodan balans.

Zvona

Najveće zvono Nacionalne katedrale, teško oko 25 tona i visoko oko 3 metra, jedno je od najvećih zvona sa slobodnim pokretom u Evropi.

Preostalih pet zvona teže: 3.450 kg, 1.700 kg, 1.000 kg, 750 kg i 450 kg. Ukupna težina svih šest zvona iznosi 33 tone. Ona su uštimovana u tonovima DO# (gama 0) – veliko zvono, DO#, MI#, SOL#, LA# (gama 1) i DO# (gama 2).

Zvona nose grb Rumunske patrijaršije, lik patrijarha Danijela i patrijaršijski krst, kao i natpis: „Blagoslov Patrijarha Danijela Rumunskog za Nacionalnu katedralu – Stogodišnjica 1918–2018“. Troškove izrade u potpunosti je pokrila Rumunska patrijaršija.

27 bronzanih vrata

Ulaz u Nacionalnu katedralu vodi kroz 27 bronzanih vrata sa prikazima Isusa Hrista, Bogorodice, svetih apostola i rumunskih svetitelja.

Vrata teže oko 800 kilograma svaka i otvaraju se automatskim sistemom. Na glavnim vratima prikazani su Bogorodica i Isus Hristos, a na susednim vratima po dva apostola. Sveti apostol Andrej prikazan je pored Bogorodice, budući da je zaštitnik Rumunije i drugi hramovni praznik katedrale (prvi je Vaznesenje Gospodnje).

Vitraži

Izradili su ih rumunski majstori pod rukovodstvom umetnika Lusijana Butukarijua, profesora Univerziteta umetnosti, stručnjaka za staklorez i vitraž.

Jedan od najimpresivnijih radova je monumentalni vitraž na fasadi, koji prikazuje Vaznesenje Gospodnje. Visok je 15 metara i širok 5,5 metara, sastavljen od 29 panela i urađen za samo tri meseca.

Tehnika izrade kombinuje tradicionalne metode sa modernim materijalima iz Nemačke. Staklo se precizno seče prema crtežu, oslikava ručno emajlima i bojama, zatim peče u pećima na 580–610°C, čime se boja trajno učvršćuje.

Mozaici

Nacionalna katedrala ima najveći ikonostas u pravoslavnom svetu, izrađen tehnikom mozaika.

Mozaici su rađeni od 2019. do 2025. i pokrivaju oko 25.000 m². Prikazuju prizore iz Starog i Novog zaveta, događaje iz života Isusa Hrista, Bogorodice, Svetog apostola Andreja, kao i likove svetih anđela, proroka, apostola, mučenika i ispovednika svih epoha.

Zidovi prikazuju i stubove rumunske pravoslavne vere kroz istoriju, a pojedini delovi posvećeni su svetim mučenicima iz komunističkih zatvora.

Radom je rukovodio slikar Danijel Kodresku. Na svaki kvadratni metar mozaika postavljeno je oko 10.000 kamenčića. Materijali su nabavljeni u Veneciji i Karari od renomirane firme Orsoni.

Ikonostas ima površinu od 406,98 m², dužinu 23,8 metara i visinu 17,1 metar, sa 45 ikona raspoređenih u četiri reda. Ikona Bogorodice Platytere u apsidi oltara visoka je 16 metara — najveća takva predstava u Rumuniji. Ikona Pantokratora u glavnoj kupoli ima prečnik 12 metara, a samo lice Hrista meri 4,5 metara.

Struktura građevine

Metalna konstrukcija ima važnu ulogu u arhitekturi i fazama izgradnje.

Posebna pažnja posvećena je unutrašnjoj metalnoj skeli u kupoli Pantokratora, nazvanoj „kula molitve“. Na visini od 106 metara umetnici su šest meseci postavljali mozaik ikone Hrista, težak 2.400 kilograma.

Kupole i krov prekriveni su sa gotovo 20.000 m² posebne bakarne legure TECU-GOLD, izuzetno dugotrajnog materijala.

Na vrhu glavne kupole, na visini od 130 metara, u aprilu 2025. postavljen je metalni krst visok 7 metara i težak 7 tona.

Katedrala ima unutrašnje galerije, stepeništa i osam liftova. Spiralno stepenište vodi do panoramskog vidikovca (Belvederea) na 91 metar visine, koji kružno okružuje kupolu i nudi jedinstven pogled na Bukurešt.

Lusteri

Unutrašnje osvetljenje obezbeđuju monumentalni lusteri austrijske firme Orion Grup. Oni u apsidama imaju prečnik 6 metara, a glavni, u kupoli Pantokratora, 7 metara. Napravljeni su od masivnog mesinga sa čeličnim spojevima.

U radionicama Patrijaršije izrađeni su i liturgijski predmeti od plemenitih metala: veliki kovčeg u obliku makete katedrale, svete posude, krstovi, svećnjaci, evanđelja i kovčeg sa moštima Svetog apostola Andreja. Kandila od čistog srebra, teška po 9 kilograma, ukrašena su brankovenskim motivima.

Koliko je koštala

Ukupan procenjeni budžet iznosi preko 200 miliona evra. Novac je obezbeđen iz javnih fondova — od Vlade, lokalnih samouprava i donacija pojedinaca, kompanija i vernika.
Ove godine, 10 miliona leja dodelio je Okrug Ilfov, 2 miliona Primarija Sektora 2, a 20 miliona evra Vlada Rumunije 2024. godine.

(Telegraf.rs/News.ro)