Demon iz šume, važi za glavnog predatora Madagaskara: Fosa napada i danju i noću, ugrožena je vrsta

Foto: Shutterstock

Fosa, životinja često opisivana kao kombinacija psa i mačke predstavlja glavnog predatora u izolovanim staništima na ostrvu Madagaskar.

Zbog gubitka staništa danas je ugrožena vrsta. Naučnici su fosu, čiji je latinski naziv "Cryptoprocta ferox", do nedavno smatrali primitivnom vrstom mačkolikih zveri, dok je moderna istraživanja povezuju s cibetkama i mungosima.

Preporučujemo

Fosa je danas jedina živuća vrsta iz roda Cryptoprocta. Ima nekoliko karakteristika koje je povezuju sa porodicom mačaka, iako, evolucijski gledano, između mačaka i fose nema neke bliže srodnosti.

Naučnici su fosu svrstali u porodicu "Viveridae" zbog njene sličnosti s cibetkama. Cibetke spadaju u red zveri koje uključuju životinje mačkolikog izgleda, dok je mačkolik izgled tela fose isključivo rezultat konvergentne evolucije.

Molekularnim analizama je dokazano da su fose bliže mungosima nego bilo kojoj drugoj vrsti životinja.

Fosa je jedan od glavnih predatora na Madagaskaru, stoga je njeno istraživanje i očuvanje vrlo bitno za ekosistem celog ostrva. Kao najvećem karnivornom sisavcu na ostrvu, prehrana joj se sastoji od manjih životinja koje tu žive. Podjednako je aktivna danju i noću, a glavni plen su joj lemuri, majmunima koji su specifični za ostrvo Madagaskar.

Hrani se i pticama, gušterima, žabama i glodarima, a zabeleženi su i napadi na domaće životinje kao što su svinje. Fosa se vrlo velikom spretnošću kreće po kopnu i po drveću te joj lov na majmune nije nikakav problem.

Foto: Shutterstock

Građa tela joj omogućava da bude spretna dok se kreće po krošnjama drveća spretnost u krošnjama drveća. Kao i mačke, fose mogu da uvuku svoje oštre i zaobljene kandže, a za razliku od mačaka koje hodaju na prstima, hod fosa može da se uporedi s medvedovim.

Radi se o tipu tzv. plantigradnog hoda gde pete i tabani u isto vreme dotiču tlo. Dugi rep, koji može doseći i dužinu cele životinje, omogućuje joj ravnotežu tokom skoro pa nečujnog trčanja po granama prilikom lova na drveću. Iako se većinom pojavljuju u boji krzna od smeđih pa do crvenih varijanta, primećene su i jedinke crne boje.

Naziv za rod "Cryptoroprocta" u slobodnom prevodu znači "skriven u zadnjem delu", a odnosi se na udubljen deo na zadnjici oko anusa gde se nalaze mirisne žlezde koje služe da obeleže teritoriju.

Deo života koji ne provode samostalno je vreme razmnožavanja. Razmnožavanje ove vrste je veoma zanimljivo i komplikovano, a uključuje razne ritualne procese između grupe mužjaka i jedne ženke.

Ceo proces se odvija oko jednog drveta koje ženka odabere za mesto parenja. Zanimljivo je da se ženka tokom svog života uvek pari na istom drvetu, a prilikom izbora mužijaka koji će da je oploditi nije skromna, pošto se razmnožava s više mužijaka tokom mesec dana koliko traje period udvaranja.

Populacija fosa na Madagaskaru se danas procenjuje na oko 2.500 jedinki koje naseljavaju šume u priobalnom području ostrva, kao i na planine do 2.000 metara nadmorske visine.

Od 2006. godine vrsta "Cryptoprocta ferox" nalazi se na Crvenoj listi ugroženih vrsta Međunarodnog saveza za očuvanje prirode. Razlozi ugroženosti su smanjenje staništa, kao i ljudski uticaj na vrstu.

(Telegraf.s)