Šta je sve Mihajlo Pupin darovao Narodnom muzeju: Izuzetnim delima pomogao opstanak institucije

Mihajlo Pupin / Foto: Wikimedia/Library of Congress/Bain

Mihajlo Pupin, jedan od najznačajnijih naučnika koji je dostignućima zadužio čovečanstvo, rođen je na današnji dan 1854. godine u Idvoru, a u Narodnom muzeju, koji baštini Legat ovog velikog naučenjaka, fizičara, stručnjaka na brojnim poljima, kažu da je to prilika da se sagleda i Pupinova nesebična priroda darovanja na polju umetnosti.

Preporučujemo

Direktorka Muzeja, Bojana Borić Brešković, podseća da je Pupin nakon Prvog svetskog rata, Muzeju koji je preživeo velike gubitke i čije su zbirke oštećene, darovao, kako bi pomogao, izuzetna umetnička dela, među njima dela Paje Jovanovića, Uroša Predića.

Narodni muzej / Foto: Nikola Tomić

- Muzej je u toku Prvog svetskog rata bio devastiran i zahvaljujući Pupinu došli smo do izuzetnih umetničkih dela, jedan deo čine ona koja je Pupin sam poklonio Muzeju, a to su dela Paje Jovanovića, Uroša Predića.. a drugi ona nabavljena zahvaljujići Fondu koju je osnovano 1923. godine - rekla je direktorka Narodnog muzeja.

Pupin je, znajući da je Muzej ostao bez portreta Ruđera Boškovića, otišao direktno u Prag kod Vlaha Bukovca, koji je tada bio na vrhuncu karijere, i tražio za Muzej naslika Ruđera Boškovića - jednog od najvećih umova nauke svog vremena.

Među čuvenim delima Paje Jovanovića su portreti Mihajla Pupina i njegove ćerke Varvare Pupin, kao i dela koje su naslikali Konstantin Danil, Novak Radonjić, Pavle Simić i Georgije Bakalović.

U stalnoj postavci Muzeja pet je dela koje je Pupin lično poklonio Muzeju i još dva od 12 nabavljenih zahvaljujući zadužbinarstvu Mihajla Pupina.

Direktorka fonda podsetila je da je Pupin 1923. odlučio da se priredi poseban Fond za otkup umetničkih dela, koji je rastao i 1932. je postao i Fond koji je omogućio i publikovanje monografija vezanih za srpsku srednjovekovnu kulturu i umetnost i prikupljanje materijala i snimanje najneophodnijiih fotografija nužnih da bismo imali dobro, dobro umetničko delo.

- Zahvaljujući Pupinovom fondu, pored umetničkih dela, snimljeno je i oko 7.500 ploča izuzetnog materijala upotrebljenih za publikovanje sedam monografija posvećenih srednjovekovnih manastira, prikupljeno je i 10.000 fotografija. Iz istog Fonda publikovane su dela: reč je o Manasiji, Ravanici, Studenici ... - rekla je Borić Brešković i podsetila da je UNESKO 2015. progasio za godinu Mihajla Pupuna.

"Hercegovački begunci", autor: Uroš Predić

Zahvaljujući njegovim izuzetnim otkrićima, dostignućima i zaslugama, Pupin je zapamćen u celom svetu kao izuzetan naučnik, a posebno kod nas - kao ličnost upisana zlatim slovima u istoriju razvoja Narodnog muzeja, dodala je Brešković.

Među delima koje je Pupin poklonio su i dve slike Uroša Predića "Hecegovački begunci"i i "Siroče na majčinom grobu" poklonjene Muzeju 1923. i to je kao poklon od izuzetne važnosti i značaja.

- Reč je o izuzetnom poklonu, mnogi znaju ta dela Paje Jovanovića i Uroša Predića, ali možda ne znaju da taj deo naše stalne postavke deo Legata Mihajla Pupina, dobročinitelja srpskog naroda - rekla je ona i dodala da je zato dragoceno da na svaki način pokušamo da objasnimo do koje mere su darodavci i na koji način je Pupin učinio sve da Muzej bude ovakav.

"Siroče na majčinom grobu", autor: Uroš Predić

Zato moramo da zapamtimo ovo delo velikog naučnika i dobročinitelja, rekla je Borić Brešković i podsetila da je Muzej nastao prvenstveno zahvaljujući poklonima.

Mihajlo Pupin je bio naučnik, jedan od osnivača američke svemiske agencije - NASA, veliki dobročinitelj, profesor u Njujorku na Kolumbija univerzitetu, dobitnik Pulicerove nagrade, prijatelj američkog predsednika Vudroa Vilsona zahvaljujući čemu se zastava Srbije vijorila na Beloj kući i američkim institucijama. Preminuo je u SAD, u martu 1935. godine gde je i sahranjen.

Uspomenu na Mihjala Pupina čuva Obrazovno-istraživačko društvo koje je 2011. godine pokrenulo medijsku "pupinizaciju" kroz najrazličitije teme, čime je, kako ocenjuju, doprinelo da je danas ime velikog naučnika, izumitelja, dobrotvora, mecene i političkog radnika, pronašlo bolje i vidnije mesto u široj javnosti.

(Tanjug.rs)