Epski film o heroju bune protiv Turaka: Dobio 7 Oskara, spada u najbolje ikad, a u njemu nema žena

Retro poster filma "Lorens od Arabije" (1962) / Foto: Promo

Istorijsko-dramski film "Lorens od Arabije", zasnovan na životu Tomasa Edvarda Lorensa koji je svetsku slavu stekao zbog svog pohoda na Sinaj i Palestinu, premijerno je prikazan na današnji dan 1962. godine u SAD. 

Preporučujemo

T. E. Lorens, koji je preferirao inicijale od imena, reputaciju heroja je zacementirao u arapskoj buni protiv turske vladavine 1916-1918. Kao pokretačka snaga bune, nije bio samo vojskovođa, već i teoretičar gerilskog rata. Postao je čuven po imenu Lorens od Arabije, a imidž mu je delom bio napravljen zbog senzacionalne reportaže Loela Tomasa, kao i detalja iz autobiografskog dela "Sedam stubova mudrosti" (1922). Poginuo je u saobraćajnoj nezgodi u Dorsetu 1935. godine.

U filmu, Lorensa tumači Piter O'Tul, koji je za svoj prikaz dobio prvu nominaciju za Oskara. Za isto prizanje biće nominovan još 7 puta, ali ga nijednom neće dobiti, pa u tom pogledu drži rekord. Godine 2002. Akademija se sažalila, pa mu je udelila Oskara za životno delo.

Pored O'Tula u ovom epskom filmu igraju i Alek Ginis, Entoni Kvin, Omar Šarif, Džek Hokins, Entoni Kvejl, Klod Rejns i Artur Kenedi.

Rađen u britansko-američkoj koprodukciji, ostvarenje prikazuje Lorensove doživljaje u provincijama Osmanskog carstva, Hedžaz i Velikoj Siriji, u toku Prvog svetskog rata, a naročito napade na Akabu i Damask, kao i njegovu umešanost u Arapsko nacionalno veće. Teme filma uključuju Lorensove emocionalne borbe sa ličnim nasiljem u ratu, njegovim sopstvenim identitetom i podvojenom odanošću između rodne Britanije i novostečenim prijateljima u arapskim pustinjskim plemenima.

"Lorens od Arabije" je bio nominovan za 10 Oskara, od kojih je osvojio 7, među kojima su oni za najbolji film i najboljeg režisera.

Osvojio je i Zlatni globus za najbolji igrani film (drama), kao i BAFTA nagrade za najbolji film i izvanredan britanski film.

Kasnijih godina, "Lorens od Arabije" je prepoznat kao jedno od najboljih i najuticajnijih ostvarenja u filmskoj istoriji. Kritičari su hvalili i dramatičnu muziku Morisa Žara i kinematografiju Fredija Janga.

Godine 1991, Kongresna biblioteka je "Lorensa" svrstala u Nacionalnom registru filmova, opisavši ga kao "kulturno, istorijski i estetski značajnim". Godine 1998, Američki filmski institut ga je postavio na 5. mesto svoje 100 godina AFI-ja... 100 filmova liste najboljih američkih filmova, a pomeren je na 7. mesto na ažuriranoj verziji liste iz 2007. godine.

Godine 1999, Britanski filmski institut ga je imenovao kao 3. najbolji britanski film ikada. Ipak, 2004. je izglasan za najbolji britanski film ikada u anketi koju je sproveo Sunday Telegraph.

(Telegraf.rs)