Održana premijera predstave "Krajputaši" u Narodnom pozorištu u Beogradu

Foto: Tanjug/Marko Đoković

Beogradska premijera predstave “Krajputaši ‒ Plava linija života" iz Čačka, prema knjizi Branka V. Radičevića, u režiji Ružice Anje Tadić, izvedena je na maloj sceni “Raša Plaović” Narodnog pozorišta u Beogradu.

Pozorišni projekat je realizovan u organizaciji Gradske biblioteke Čačak i festivala “Čačanska rodna”.

Preporučujemo

U glumačkoj podeli su Ljubivoje Tadić, istovremeno i autor dramatizacije knjige, Jelena Tjapkin i Marta Mikić.

Na sceni je sve vreme prisutan i četvrti član izvođača Aleksandar Alempijević, ujedno i kompozitor muzike, maestro perkusija, koji je muzicirao na više instrumenata.

Predstava "Krajputaši" je imala premijeru 31. avgusta ove godine u Čačku, a prvi put ju je videla i beogradska publika.

Istorija ovog komada pripoveda da je pre četiri decenije, glumac Ljubivoje Tadić, nekadašnji prvak Narodnog pozorišta u Beogradu, zajedno sa profesorom glume sa FDU Predragom Bajčetićem postavio svoju diplomsku predstavu “Krajputaši 1804‒1918”.

Scensko delo je bilo inspirisano knjigom "Plava linija života" Branka V. Radičevića (1925-2001), književnika - pisca romana, pripovedaka, poezije, scenariste i autora knjiga za decu.

Od 26. maja davne 1984. godine odigrana je 326 puta, što je i danas pravi rekord, kao najviše izvedena diplomska predstava u istoriji Fakulteta dramskih umetnosti.

Ljubivoje Tadić se posle toliko vremena ponovo vratio ovom komadu i ratnoj tematici kroz istoriju, stradanje i tragediju srpskog naroda, te se nalazi u dvostrukoj ulozi kao glumac i pisac dramatizacije knjige.

"Igrao sam predstavu "Krajputaši 1804-1918" još dva puta toliko, izvodeći odlomke, u različitim oblicima i formama. Predstava je odredila moj put stvaraoca i prikazivača, ideju da se bavim literaturom, da igram u pozorištu koje dugovečno gradi odnos sa publikom i ostaje u pamćenju", rekao je nedavno Ljubivoje Tadić povodom nove dramatizacije i uoči beogradske premijere u njegovom matičnom pozorištu.

Dramski umetnik Tadić je tokom karijere upravo gradio reputaciju svestranog autora koji stvara osvešćene, kritičke, zrele, ozbiljne predstave kao osnivač svog pozorišta "Ogledalo", što oslikavaju naše društvo kroz lupu političkih, nacionalnih tema ili prizmu neprolaznih univerzalnih priča.

Tako je imao uspehe kao naučnik Nikola Tesla u dugovečnoj predstavi "Tesla ili prilagođavanje anđela" Stevana Pešića, "Dijalog u paklu između Makijavelija i Monteskjea" Morisa Žolija, "Čujte, Srbi, čuvajte se sebe" prema čuvenoj knjizi Arčibalda Rajsa, "Kakav je ovo narod", "Kako je divan ovaj prizor", i drugi komadi.

Krajputaši su spomenici podignuti onima kojih više nema i ne zna im se grob ili su sahranjeni daleko od svoje kuće.

Na epitafima klesari su uklesali razne zgode i nezgode, priče tih pokojnih duša, u ime njih i ožalošćenih, te je svaki od njih pojedinačan, opet istovremeno i zajednički, tako da je krajputaš neka vrsta medijuma za društvo.

Nova verzija "Krajputaša" donosi na scenu jednu antidramsku predstavu, odnosno projekat koji nema klasičnu priču, zaplet, razradu i rasplet, već je u pitanju mozaična, epizodična struktura, koja opisuje sudbine palih boraca, običnog čoveka, junaka ili anti heroja. Troje glumaca vešto i brzo menjaju likove i u kratkim scenama poput filma ili televizije izlaze iz uloga i odmah ulaze u nove role u periodu epohe i etno sfere.

Donekle slična tematika je sadržana u delu "Knjiga o Milutinu" (1985) Danka Popovića, a monodrama prema tom čuvenom romanu u izvođenju Nenada Jezdića, i režiji Egona Savina, dve godine se sa uspehom igra u Beogradu na sceni Zvezdara teatra.

"Branko V. Radičević je književnik kome posthumno, beskrajno zahvaljujemo za istraživački rad, jer bez njega ova predstava ne bi mogla da nastane. Ispred Apolonovog hrama u Delfima stoji natpis "Spoznaj samoga sebe". Ideja je da, uz pomoć odabranih epitafa sa krajputaša i stihova Brankove poezije, svako ima priliku da iskusi spoznaju kroz zajednički čin gledanja predstave", zapisala je rediteljka novih "Krajputaša" Ružica Anja Tadić.

(Telegraf.rs/Tanjug/Ivan Makragić)