Danas se obeležava Dan dece Afrike sa ciljem da se poboljša njihov težak položaj

Dan dece Afrike obeležava se svake godine 16. juna, kada se podseća na težak položaj dece u velikom delu Afrike, uz niz akcija kojima se nastoji da se on poboljša.

Afrički kontinent ima najmlađu populaciju na svetu, približno 600 miliona dece mlađe je od 18 godina.

Preporučujemo

Međunarodni Dan afričkog deteta ustanovljen je 1991. godine odlukom Organizacije afričkog jedinstva (OAJ) danas Afičke Unije.

Organizaciju afričkog jedinstva osnovale su 32 zemlje tog kontinenta 1963. godine, gotovo sve nedavno oslobođene, kao zajednicu zemalja koja je trebalo da olakaša i poboljša međusobnu komunikaciju, saradnju, pa i jedinstvo. Godine 2002. zvanično je utemeljena Afička Unija, s krajnjim ciljem podizanja sveobuhvatne saradnje na više nivoe.

Skupština šefova država i vlada Organizacije afričkog jedinstva (OAJ) donela je 1991. godine, odluku da se nadalje, svake godine, obeležava Dan dece Afrike, upravo 16. juna, kao vid podsećanja na ustanak u Sovetu, kod Johanezburga u Južnoafričkoj republici, 16. juna 1976.

U Sovetu (Soweto, od South Western Townships) najvećem naselju za "obojene" u Južnoj Africi, izbio je tada bunt koji se nakon policijske intervencije pretvorio u krvave rasne nerede, tokom kojih je poginulo najmanje 176 lica, dok je preko 1.000 povređeno odnosno ranjeno. Postoje, istina, navodi da je broj žrtava bio višestruko veći, do 600.

Soveto je predgrađe Johanesburga, formirano kao naselje za "obojene" industrijske radnike, pošto u vreme aparthejda oni nisu smeli da stanuju u samom gradu.

Posebnost tog događaja, koji je u istoriografji zabeležen kao Ustanak u Sovetu, pored svega je posledica činjenice da su ga organizovala deca, srednjoškolci.

Približno 10.000 učenika protestovalo je tada marširajući u koloni dužine oko pola milje.

Neposredan povod bilo je nametanje jezika Bura, Afrikanasa, kao obaveznog nastavnog jezika, kako su predviđala nova zakonska rešenja.

Učenici nisu odbacivali engleski kao nastavni, ali jesu Afrikanas, mnogi ga nisu ni znali.

Nije bila reč samo o činjenici da je Afrikanas bio nepopularan, nego i o praktičnim efektima obavezne upotrebe jezika koji je mnogima bio nedovoljno poznat.

Pošto je policija okupljanje odlučno onemogućavala usledio je protest, a onda i brojne žrtve.

Tada ubijeni dvanaestogodišnjak Hektor Piterson postao je simbol tragedije Soveta.

Ujedinjene nacije su tada Rezolucijom 392, osudile masakr u Sovetu, kao i ondašnji režim u Pretoriji.

Drama koja se odvijala u Sovetu 16. juna 1976. protest i žrtve dece, upamćena je kao jedan od najupečatljivijih događaja tokom borbe za rasnu ravnopravnost, uklanjanje aparthejda, pa i procesa dekolonizacije Afrike uopšte.

Odluka lidera država i vlada Organizacije afričkog jedinstva iz 1991. godine, trebalo je, sa jedne strane da doprinese trajnom sećanju na hrabrost i žrtve dece Soveta, juna 1976. Sa druge, namera je bila da to bude prilike za različite akcije s ciljem poboljšanja položaja dece Afrike.

Sve države članice tadašnje OAJ, kao i današnje Afričke Unije, obavezne su da tim povodom podnesu i izveštaje svake godine odgovarajućem Komitetu AU.

Na Dan afričkog deteta obavezno se razmatraju okolnosti u svakoj zemlji posebno.

To je pre svega prilika za promociju prava dece, a onda i za analizu aktivnosti koje doprinose dobrobiti dece svake zemlje posebno. Uglavnom postoje prethodno usaglašene teme godine.

Generalno, teško nasleđe Afrike, nameće prioritete. Najviše se radi na omogućavaju podjednakog pristupa obrazovanju, što je posebno bolna tema kod ženske dece. Sastavni deo je borba protiv preranih brakova, nasilja koje surovo nasleđe i gotovo sveopšte siromaštvo prati.

U kriznim područjima, kao zona Sahela, suočenim ne samo sa nedostatkom vode i hrane, postoji problem opšte nestabilnosti zbog učestalosti oružanih sukoba, najviše motivisanih verskim fanatizmom, navodnom borbom za pravoverni islam.

Situacija je podjednako dramatična na rogu Afrike, u Somaliji, potom u Sudanu, suočenim s građanskim ratom, ili u istočnim delovima Konga koje je izuzetno geološko bogatstvo učinilo zonom stalne nestabilnosti, oružanih sukoba i neprekidnog nasilja, pri čemu su deca uvek najveće žrtve.

Čak i u Južnoj Africi, daleko stabilnijoj i bogatijoj od većeg dela koninenta, procenjeno je da je tokom pandemije kovida oko pola miliona dece odustalo od školovanja.

(Telegraf.rs/Tanjug)