Morski monstrumi stari 325 miliona godina pronađeni tamo gde ih niko nije očekivao

Dva praistorijska morska čudovišta ležala su sakrivena pod zemljom više od 325 miliona godina, a sada su konačno otkrivena u najvećem pećinskom sistemu na svetu, Mamutskoj pećini u Kentakiju.

Ova razgranata mreža tunela proteže se na više od 418 kilometara ispod površine i upravo je otkrila okamenjene ostatke dve drevne ajkule koje su nekada krstarile plitkim obalnim vodama jednog nestalog okeana.

Ova otkrića ne samo da otkrivaju prošlost - ona otvaraju prozor u davno izgubljeni svet u kome su topla, životom bogata mora prekrivala ono što je danas istočna Severna Amerika, piše leravi.org.

Kako su praistorijske ajkule otkrivene u slojevima krečnjaka

Dve drevne ajkule identifikovane su kao Troglocladodus trimblei i Glikmanius careforum, deo grupe poznate kao ktenakant ajkule. Obe su bile dugačke oko 3 do 3,6 metara, otprilike veličine današnje okeanske belopere ajkule.

Njihovi fosili su izvučeni iz slojeva krečnjaka nastalih tokom srednjeg do kasnog misisipijskog perioda - pre oko 325 miliona godina. Krečnjak ovde služi kao prirodna vremenska kapsula, čuvajući detalje o plitkim obalnim morima koja su vrvela od morskog života.

Ono što je posebno izuzetno jeste očuvanost hrskavice kod mlađih fosila Glikmanius careforum. Hrskavica, za razliku od kostiju, obično se raspada i retko fosilizira. Ali, duboko sakrivena unutar zaštitnih pećinskih komora, ova krhka tkiva preživela su vekove, nudeći nova dragocena saznanja o tome kako su ove drevne ajkule živele i evoluirale.

Kako su timovi sarađivali da bi otkrili skrivene fosile

Dovođenje ovih neverovatnih fosila na svetlost bio je ogroman zajednički poduhvat. Timove su činili paleontolozi Nacionalne službe parkova zajedno sa posvećenim volonterima iz Fondacije za istraživanje pećina. Posao je uključivao mapiranje uskih prolaza, kretanje kroz tesne tunele i pažljivo izvlačenje sitnih fragmenata fosila bez oštećenja.

Prikladno, novo ime vrste Glikmanius careforum odaje počast vitalnoj ulozi Fondacije za istraživanje pećina u otkriću, pokazujući kako saradnja u nauci često vodi ka izvanrednim probojima.

Nadstojnik Barklej Trimbl ispričao je kako je jedan jedini zub Troglocladodus trimblei izazvao uzbuđenje još 2019. godine. Ovaj mali, ali značajan nalaz pokrenuo je celo otkriće, koje je na kraju dovelo do pronalaska i analize više primeraka.

Šta drevne ajkule otkrivaju o morskom životu i pomeranju kontinenata

Ovi fosilni ostaci otkrivaju fascinantne priče o tome kako su se drevne ajkule prilagođavale dok se Zemljini predeli dramatično menjali. Pre oko 325 miliona godina, plitke priobalne vode prekrivale su područja koja danas poznajemo kao Kentaki i Alabamu.

Troglocladodus trimblei se izdvajala svojim jedinstveno razgranatim zubima, idealnim za hvatanje plena. U međuvremenu, Glikmanius careforum imala je snažan ugriz, verovatno se hraneći manjim ribama i izumrlim glavonošcima nalik lignjama, poznatim kao ortokoni.

Posmatranjem fosila u različitim slojevima stena, naučnici mogu da prate kako su se drevna mora podizala i povlačila, oblikujući staništa tokom milenijuma. Ove dinamične promene poklapale su se sa sporim kretanjem kontinenata koji su se spajali da formiraju superkontinent Pangeu.

Ova geološka drama donela je nove ekološke izazove i mogućnosti, objašnjavajući zašto su neke vrste ajkula napredovale, dok su druge nestale.

Razmišljanje o ovome pokazuje kako se život neprestano prilagođava planeti u promeni. Sitni fosilni tragovi pomažu nam da sastavimo ogromnu istoriju evoluirajućih ekosistema Zemlje.

Kako se ova otkrića uklapaju u širu sliku evolucije ajkula

Fosili iz Mamutske pećine pružaju ključne podatke koje naučnici koriste za poređenje sa kolekcijama širom sveta, postepeno gradeći jasniju vremensku liniju evolucije ajkula. U kombinaciji sa istraživanjima koralnih grebena, koštunjača i drugih drevnih morskih bića, ova otkrića pomažu u slikanju celovite slike praistorijskih ekosistema starih stotinama miliona godina.

(Telegraf.rs)