Da li ste znali da izgradnja HRAMA SVETOG SAVE traje više od 100 GODINA? (VIDEO) (FOTO)

Jedan od najlepših prizora grada Beograda, koji je ujedno najveći pravoslavni hram na Balkanu i jedna od najvećih pravoslavnih crkava na svetu, nastao je u znak poštovanja prema osnivaču Srpske pravoslavne crkve, Svetom Savi. Njegove mošti je Sinan paša 1595. godine preneo iz manastira Mileševe i spalio na Vračaru, tu gde se sada nalazi ovo velelepno zdanje.

Preporučujemo

DIZANJE KUPOLE OD 4.000 TONA: Ovaj ekskluzivni snimak će vam otkriti zašto je HRAM SVETOG SAVE - SVETSKO ČUDO! (VIDEO)

Nakon oslobađanja od turske okupacije koja je trajala 500 godina, a tri veka nakon ovog gnusnog čina, stotinak najuglednijih građana tadašnjeg Beograda te 1895. godine osniva Društvo za podizanje hrama Svetog Save, koji će se nalaziti na mestu gde je spaljen prvi srpski arhiepiskop i prosvetitelj.

Printskrin: Youtube/Telegraf.rs TV

Na čelu sa mitropolitom Pavlom, ovo društvo 1905. raspisuje se javni konkurs za izradu projekta za izgradnju hrama. Jedan od zahteva bio je da crkva bude monumentalna i da se gradi u srpsko-vizantijskom stilu, da ima veličinu 2.000-2.500 kvadratnih metara, da bude predviđen sistem grejanja, i da ima odvojen zvonik.

Foto: Danijel Jovanović

Prva etapa gradnje Hrama, koja obuhvata period od 1935. do 1941. godine, rezultirala je izvedenim temeljima i podizanjem zidova do visine 7 i 11 metara.

Rat sa Bugarskom i Prvi svetski rat doveli su do stagnacije u traženju rešenja za hram. Ali nakon okončanja rata obnovljeno je i Društvo 1919. godine, i osnovan novi Odbor na čelu sa patrijarhom Dimitrijem. Godine 1926, raspisan je novi jugoslovenski konkurs. Osnovni uslovi konkursa bili su da građevina bude u osavremenjenom srpsko-vizantijskom stilu, da bude projektovana za 6.000 vernika i na površini od 3.000 m2. od 22 prispela rešenja, izabran je projekat profesora arhitekte Bogdana Nestorovića.

Foto: Milena Đorđević

Razaranja po Beogradu koja su uledila te 1941. godine zaustavila su sve radove na Hramu. Odvođenjem patrijarha Gavrila u nemački logor Dahau, uništavanjem organizacije gradilišta i kancelarija preduzeća Rasina, useljavanjem auto-parka nemačke vojske u prostor unutar zidova Hrama i pljačkom imovine Društva, zamire svaka pomisao o gradnji Hrama. Po završetku rata, 1944.godine, prostor Hrama služi partizanskim i sovjetskim jedinicama takođe za vozni park.

Foto: Tanjug/Nemanja Jovanović

Usled novih prilika, Društvo za podizanje hrama Svetog Save prestaje da postoji, i kao takvo do današnjeg dana nije obnovljeno.

Patrijarh German, koji je došao na čelo Srpske pravoslavne crkve 1958. godine obnavlja ideju o nastavku gradnje Hrama, ali je tek 1984. godine, nakon 88 odbijenih molbi, dobija od vlasti odobrenje za nastavak gradnje. Tako posle skoro pola veka, u nedelju 12. maja 1985, u očišćenom prostoru unutar zidina Hrama u kojem je podignut veliki oltarski podijum sa razapetim nebom, služena je svečana Liturgija. U unutrašnjosti zidina Hrama bilo je oko 12.000 vernika, dok je u porti bilo oko 80.000 ljudi.

Printskrin: Youtube/Telegraf.rs TV

Od 1985. do 1991. su sanirani i osposobljeni svi temelji i zidovi od cigle izgrađeni pre Drugog svetskog rata. Podignute su galerije i četiri zvonika sa kupolama, četiri polukupole i mala kupola oltara. Zatim četiri velika luka od po 400 tona i centralna kupola, težine 4000 tona, sa pokrivačem od bakarnog lima i velikim pozlaćenim krstom težine 4 tone i visine 12 metara, kao i pandantifi.

Printskrin: Youtube/Telegraf.rs TV

Tragična zbivanja raspada Jugoslavije, građanskog rata i bombardovanja Srbije od strane NATO pakta, prouzrokovala su ponovni prekid radova na gradnji Hrama. Aprila 2000. godine, Sveti Arhijerejski Sinod Srpske Pravoslavne Crkve, doneo je odluku da se nastavi sa radovima na dovršetku Hrama.

U vremenu koje je usledilo, izvedena je zaštita konstrukcije Hrama. Završeno je pokrivanje bakarnim limom kupole i priprata, sanacija zidova i svodova oltarske galerije izvedene pre Drugog svetskog rata. Vajarsko oblikovanje mermernih kapitela prema crtežima Aleksanda Deroka, izgradnja podzemne etaže na dubini od 7 m sa pristupom iz naosa preko 4 stepeništa površine oko 1800 m2, kojom se obezbeđuje prostor za kriptu, riznicu biblioteku i višenamensku dvoranu.

Foto: Tanjug/Rade Prelić

Postavljeno je 49 zvona ukupne težine oko 22 tone. Po blagoslovu njegove svetosti patrijarha srpskog Pavla, a na inicijativu protoneimara Hrama prof. Milovanovića, tadašnjeg ministra vera, jula 2001. godine osnovan Konzorcijum za izgradnju Hrama, pod pokroviteljstvom dr Zorana Đinđića.

Foto: Telegraf

U narednih nekoliko godina, završeni su grubi građevinski radovi i pristupilo se izradi podzemne kripte površine 1.800 m2. Postavljena su velika hrastova vrata na sve ulaze u Hram. Obložena je fasada Hrama belim mermerom. Uređen je Svetosavski plato u okruženju Hrama.

Foto: Telegraf

Gradnja eksterijera je završena 2004. godine. Postavljena su zvona i prozori, a fasada je takođe završena. Radovi na unutrašnjoj dekoraciji tek su počeli.

(Telegraf.rs)