Sa vrha Beljanice se vidi cela Srbija: Brojni izvori, vrela i najveći rezervoar pitke vode krase ovu lepotu (FOTO)

Planina Beljanica razdvaja Homolje od Južnog Kučaja. Najviši vrh planine nalazi se na 1.339 metara. Predstavlja jednu od najvećih krečnjačkih planina istočne Srbije. Nalazi se između sliva reke Mlave i Žagubičke kotline na severu i sliva reke Resave na jugu. Najveći deo planinskog kompleksa koji je zaštićeno prirodno područje pripada teritoriji opštine Despotovac.

Beljanica je planina bogata vodom, podzemnim i površinskim tokovima sa velikim brojem reka i potoka ponornica. Njeno područje je, pre svega, najveći rezervoar pitke vode u Srbiji sa mnogobrojnim kraškim izvorima i vrelima.

Preporučujemo

Beljanica bi ostala neupadljiv krečnjački masiv da je voda i vreme nisu uobličili i pretvorili u predeo neobične lepote. Talasi Resave su usekli duboku klisuru između Beljanice i Kučajskih planina, kiše su izbrazdale vršne stene, snažna vrela koja izbijaju iz kamena su napravila neobične vodopade, a vodene kapi su neverovatnom strpljivošću i filigranskom preciznošću stvorile čudesni nakit u tami mnogobrojnih pećina.

Resavska pećina, Foto: Uglješa Rašević

Lepotu planine Beljanice dopunjuju kanjoni reke Resave i Kločanice. Kanjon Resave je jedan od najlepših i najinteresantijih kraških fenomena čitavog područja. Klisura je zaštićena u okviru režima regionalnog parka „Gornja Resava“, a delimično i u režimu strogog prirodnog rezervata.

Beljanica je u speleološkim krugovima veoma poznata kao izuzetno bogata pećinama. Najpoznatija pećina je Resavska pećina, koja je uređena za pojedinačne ili kolektivne posete i otvorena je tokom cele godine. Pored Resavske pećine postoji veliki broj pećina bogatih svim vrstama pećinskog nakita.

Vrh Beljanice nalazi se na 1.339 metara Foto: Wikipedia

Pećine izuzetne lepote su Jelarče, Pionirska pećina, Vlaška pećina i Ivkov ponor, a naročito se izdvajaju Izviđačka pećina, koja po vremenu nastanka i bogatstvu nakitom, ne zaostaje za Resavskom pećinom i Velika Atula, kao speleološki objekat posebne važnosti. Na beljaničkim visinama preko 700 metara postoji veliki broj koliba u kojima žive meštani okolnih sela, koji prave sir izuzetnog kvaliteta.

Vršni deo planine čine pašnjaci. Sam vrh (1.339 metara) je stenovit, zbog čije se beline, iznad padina prekrivenih bukovim i hrastovim šumama. Na južnoj padini planine nalazi se vodopad Veliki buk. Moguće je da je Beljanica dobila ime zbog golih belih stena koje iznad gustih tamnih šuma blješte na suncu.

Vodopad Veliki Buk, Foto: Prinskrin/Youtube

Prašumski kompleksi Vinatovača i Busovata su već strogo zaštićeni prirodni rezervati kučajsko-beljaničkog planinskog masiva. Poznati su po očuvanim, vrlo kvalitetnim bukovim šumama. Među njima ima mnogo stabala starijih od 200 godina, dok su neka stabla bukve pravi gorostasi – visoki po 46 metara i prečnika većeg od jednog metra.

Beljanica Bujna vegetacija i slaba naseljenost pružaju sigurno utočište brojnim životinjskim vrstama. U lovištu ima divljih svinja, jelena, srna, divljih mačaka, zečeva, fazana, prepelica. U Resavi se kriju pastrmke, krkuše, klenovi i beovice.

Ogromna bukova stabla prave gustu hladovinu, koja olakšava naporno pešačenje. Izlaskom iz šume prestaje i uspon. Pred nama se ukazuje lepa travnata visoravan, prošarana mnogobrojnim krečnjackim stenama. Šetnja ivicom visoravni koja obuhvata površinu od 10.000 ha pruža mogućnost detaljnog razgledanja klisure reke Resave.

Reka Resava, Foto: Wikipedia

Polazna tačka za obilazak Beljanice je planinska kuća “Suvaja” na lokalitetu Lisine, na 376 metara nadmorske visine. Lisine se nalazi u proširenom delu kanjona Resave, što mu daje vrlo atraktivan izgled. Od planinske kuće vodi staza ka vrhu Beljanice.

Uspon je na početku blag i staza prolazi kroz voćnjake i preko livada. Pored jedne planinske kolibe nailazi se na zanimljiv izvor. Kod izvora prestaje zona pašnjaka i počinju bukove šume. Nagib se stalno povećava i uspon postaje izuzetno naporan, pa samo retki primećuju prijatnu stazu, “tapaciranu” suvim lišćem. Silazak je sličan usponu – izuzetno strm. Posebno je zanimljiva leva pritoka Resave, Kločanica, koja ponire u uzanom kanjonu Suvaja.

VIDEO: Smrt zvana plastična kesa: U čemu vi nosite namirnice?

(Telegraf.rs/Opanak)