Polovina srednjoškolaca u Srbiji misli da je abortus greh

Foto: Shutterstock

Skoro polovina srednjoškolaca u Srbiji smatra da je abortus greh, oko 40 odsto njih veruje da žene treba više da rađaju kako bi opstali kao nacija, trećina je uverena da muškarac treba da vodi glavnu reč u porodici, dok osam odsto tinejdžera smatra da žena povremeno zaslužuje batine.

Preporučujemo

Najveću socijalnu distancu učenici drugog i trećeg razreda srednjih škola imaju prema gej i lezbijskoj populaciji, Albancima i Romima, a u porastu je broj tinejdžera koji imaju netrpeljiv odnos prema migrantima, prenosi Politika.

Ovo su samo neki od najzanimljivijih, ali i zabrinjavajućih rezultata istraživanja pod nazivom „Vrednosne orijentacije srednjoškolaca u Srbiji” koje je tokom 2019. godine uradio Institut za sociologiju za potrebe Helsinškog odbora za ljudska prava. Iako je ukupan uzorak srednjoškolaca trećeg i četvrtog razreda koji je anketiran za potrebe ove studije – 890, analiza je urađena na 866 slučaja, a u pitanju su generacije rođene 2001, 2002. i 2003. godine, nakon petooktobarskih promena u Srbiji. Istraživanje je sprovedeno u Beogradu, Novom Sadu, Nišu, Kragujevcu i Novom Pazaru, čime su geografski pokriveni veći regionalni centri u zemlji i uzeta u obzir etnički mešovita područja, a ispitivani su stavovi i vrednosti tinejdžera prema nacionalizmu, patrijarhalnosti, homofobiji, odnosu prema abortusu i romskoj populaciji.

Zabraniti feminističke organizacije koje propagiraju abortus?

Iako rezultati ove studije pokazuju da je došlo do blagog opadanja patrijarhalnosti srednjoškolaca u odnosu na period 2011. godine i da tinejdžeri danas više veruju u jednakost polova, autore ove studije zabrinjava prihvatanje stava da žene povremeno zaslužuju batine i činjenica da je odnos prema abortusu kao grehu pod snažnim uticajem religijskog diskursa – Srpske pravoslavne crkve, islama, ali i uvođenja veronauke u školski program, jer se radi o prvim generacijama koje su imale veronauku kao izborni predmet. Naime, trećina njih brani stavove tipa „ako dozvolimo abortus, propada nam i nacija”, „zalažem se za potpunu zabranu abortusa” i „treba zabraniti feminističke organizacije koje propagiraju pravo žene na abortus”.

Što se tiče stavova prema nacionalizmu, ova studija pokazuje da trećina srednjoškolaca ima izražena nacionalistička uverenja kada je u pitanju „organski” nacionalizam, kojim se naglašava kulturno i biološko jedinstvo nacije, dok na skali etnocentričnog nacionalizma, koji meri specifičnije međunacionalne odnose, možemo reći da imaju „umerene” stavove.

Rezultati na skali odnosa prema prošlosti i odgovornosti pokazuju da srednjoškolci nemaju jasan stav prema bliskoj istoriji: čak 42 odsto njih ima umeren stav, trećina smatra da su Srbi većinski odgovorni za zločine počinjenje tokom rata, dok trećina veruje da pripadnici našeg naroda uopšte nisu imali odgovornost za rat i zločin. Većina se slaže sa stavom da su „svi narodi” odgovorni za rat, a sličan procenat podržava i tvrdnju da su političke elite te koje su odgovorne za ratove, a ne narod. Više od polovine srednjoškolaca slaže se sa stavom da Kosovo treba da ostane u sastavu Srbije, naspram skoro 12 procenata njih koji smatraju da je Kosovo nezavisna država.

Smanjenje stereotipa prema Romima

Kada je u pitanju odnos prema romskoj manjini, podaci pokazuju da svaki deseti srednjoškolac smatra da Romi ne treba da budu ravnopravni sa ostatkom stanovništva. O etničkoj i socijalnoj distanci govori i relativno podržavanje tvrdnji koje se odnose na to da Romi neće da rade i više vole da prosjače, koji podržava čak trećina ispitanika. Na skali odnosa prema romskoj manjini, 16 odsto srednjoškolaca ima ekstremne stavove prema Romima, a 40 procenata njih ima tolerantan odnos. Kada se pogledaju prosečne vrednosti na svim iskazima koji se odnose na ovu grupu pitanja i porede sa istim iskazima iz 2011. godine, vidi se da su stavovi danas tolerantniji i da možemo govoriti o smanjivanju stereotipa prema Romima. Tako se sa tvrdnjom da Romi treba da budu potpuno ravnopravni u društvu slaže dve trećine ispitanika i ispitanica iz 2019. godine.

(Telegraf.rs)