Majmunske boginje registrovane u Srbiji: Šta sve znamo o ovoj bolesti

Foto: Profimedia/Alamy/Fernando Astasio / Alamy, Shutterstock

U Srbiјi је rеgistrоvаn prvi impоrtоvаn - pоtvrđеn slučај оbоlеvаnjа оd mајmunsкih bоginjа. Slučај је diјаgnоstički prеpоznаt i tеrаpiјski zbrinut objavio je Institut za javno zdravlje Srbije "Dr Milan Jovanović Batut".

Majmunske boginje su, kao i korona virus, ono što je poznato kao zoonoza virus; znači da se može preneti sa životinja na ljude.

Preporučujemo

Klinički simptomi su slični onima koji su u prošlosti viđeni kod pacijenata sa velikim boginjama. Ali dok su majmunske boginje genetski slične velikim boginjama, manje su teške.

Majmunske boginje su endemične u delovima Afrike, što samo znači da su stalno prisutne i čine oko 9.000 slučajeva godišnje. Postoje dva soja, jedan potiče iz zapadne Afrike i najverovatnije je onaj koji izaziva globalnu epidemiju, a drugi iz Konga, koji je smrtonosniji.

Iako njihov naziv sugeriše da virus potiče od majmuna, naučnici ne mogu biti sigurni u to. Činjenica je da su majmunske boginje  prvi put izolovane od laboratorijskih majmuna 1958. godine, zbog čega su i dobile naziv koji i danas imaju. Ipak, smatra se da su prirodni domaćini majmunskih boginja glodari (pacovi, miševi, veverice), a ne majmuni.

Koji su simptomi majmunskih boginja

Simptomi počinju između petog i 21. dana nakon što je osoba zaražena i mogu se zameniti sa gripom.

Klinički simptomi uključuju groznicu, glavobolju, oticanje limfnih čvorova i bolove u mišićima. Osip na koži obično počinje u roku od jednog do tri dana nakon povišene temperature.

Trajanje simptoma je od dve do četiri nedelje, nakon čega se pacijenti u većini slučajeva oporavljaju.

Kako se prenose?

Majmunske boginje se mogu preneti sa životinje na čoveka i sa čoveka na čoveka.

Prenos sa životinje na čoveka dešava se posle direktnog kontakta sa krvlju, telesnim tečnostima ili lezijama u ustima zaraženih životinja. U Africi majmunske boginje su potvrđene kod nekih vrsta veverica, pacova, majmuna…. Konzumiranje termički nedovoljno obrađenog mesa takođe može biti faktor rizika.

Drugi način prenošenja je prenos infekcije sa čoveka na čoveka. Može se desiti nakon kontakta sa respiratornim sekretom ili lezijama na koži zaraženog. Inficiranje je moguće i nakon kontakta sa skoro kontaminiranim objektom. Zna se i da se majmunske boginje mogu preneti sa majke na fetus.

Majmunske boginje prethodno nisu opisane kao seksualno prenosiva bolest, ali mogu da se prenesu direktnim kontaktom tokom seksa.

Stručnjaci apeluju da, tamo gde je to moguće, zaraženi spavaju u odvojenim sobama i koriste odvojene toalete. Trebalo bi da se izbegava fizički kontakt i da se ukućani od zaraženog drže najmanje na jedan metar udaljenosti.

Posebno je važno da zaražene osobe budu odvojene od trudnica, male dece i osoba sa oslabljenim imunitetom.

Da li je ova bolest smrtonosna

Majmunske boginje su manje teške i manje smrtonosne od velikih boginja, koje se smatraju njihovim srodnikom. Strah izaziva to što su velike boginje ubile milione pre nego što su iskorenjene 1980-ih, zahvaljujući vakcinama.

Smrtnost slučajeva je od tri do šest procenata, a smrtnost je veća kod male dece. Smatra se da je stopa smrtnosti soja Zapadne Afrike oko jedan procenat.

(Telegraf.rs)